Salon Boerhaave over Newton en de Levende kracht 

Op zondag 29 januari om 14.00 uur vindt in Museum Boerhaave een herhaling plaats van een berucht historisch experiment dat de natuurwetenschap op zijn kop zette. De conservators Ad Maas en Tiemen Cocquyt, gaan in het kader van `Salon Boerhaave’ live een proef met vallende kogels reproduceren, die van cruciaal belang was in de wetenschapsgeschiedenis. In 1722 waagde de Leidse hoogleraar Willem Jacob ’s Gravesande het om het onaantastbare genie Isaac Newton te trotseren. Newton had beweerd dat de bewegingsenergie van een voorwerp evenredig toeneemt met zijn snelheid. ’s Gravesande keerde zich hier tegen. Valexperimenten met een bak klei hadden hem geleerd dat die toename zich met het kwadraat van de snelheid voltrok. Dat kwam volgens de wetenschapper doordat voorwerpen `levende kracht’ (vis viva) bezitten. Wanneer voorwerpen van zichzelf `levende kracht’ bezitten, betekent dit dat God niet rechtstreeks alle natuurverschijnselen stuurt, zoals aanhangers van Newton meenden. ’s Gravesande werd dan ook uitgemaakt voor ketter.

Wie wil weten of `s Gravesande werkelijk kan hebben gezien wat hij beweert te hebben waargenomen, is welkom bij Salon Boerhaave. Dit jaar zal tijdens iedere Salon Boerhaave een historisch experiment gereproduceerd worden. De komende maanden hebben die experimenten steeds betrekking op de zoektocht naar energie. Museum Boerhaave werkt bij deze Salonreeks nauw samen met de vakgroep Didactiek van de natuurkunde van de Carl von Ossietzky-universiteit in Oldenburg. Meer informatie staat op www.museumboerhaave.nl