Vertrouwensbreuk in coalitie: Samen lijden

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Als dat oude spreekwoord ook nu weer opgeld doet, kunnen het aan de vooravond van de behandeling van de perspectiefnota nog lastige weken gaan worden voor de Leidse coalitie van D66, VVD, CDA en SP. Afgelopen week liepen de spanningen al hoog op toen de SP wilde afwijken van het collegeakkoord Samen Leiden, maar inmiddels blijkt dat veel andere partijen zich afgelopen week veel meer hebben gestoord aan het gedrag van de grootste collegepartij D66. Die partij krijgt het verwijt dat ze de publieke opinie ten onrechte willen laten geloven dat ze bij de RijnlandRoute voor de populaire variant Churchill Avenue kiezen. Het D66 standpunt moest nauwkeurig worden afgepeld voordat duidelijk werd dat de partij gewoon voor Zoeken naar Balans kiest.

Dat heeft het vertrouwen flink geschaad, zo blijkt daags na afloop van de discussie over de omstreden weg door het groen rond Leiden. De SP en de VVD vertrouwen D66 niet meer. Termen als liegen en bedriegen gaan over tafel. Ook de PvdA en GroenLinks, geen collegepartijen, hebben even hun buik vol van de Democraten 66. PvdA-fractievoorzitter Henny Keereweer diende afgelopen donderdag tenauwernood geen motie van treurnis in tegen een van de D66 raadsleden die hij tijdens de raadsvergadering van liegen verdacht. Dat had hij overigens best kunnen doen, want de handtekeningen van collegepartijen VVD en SP stonden er al onder. Een collegecrisis was dichtbij. Een partijtje powerplay van D66 schijnt dat voorkomen te hebben. Misschien begrijpelijk, want waarom zouden de andere collegepartijen veel moeite doen om het college overeind te houden. Ze hebben hun punten al binnen of voelen zich even niet zo thuis in dit college.

De RijnlandRoute komt er, evenals twee grote ondergrondse parkeergarages. Belangrijke punten voor VVD en CDA. Ook de bezuinigingen liggen redelijk op schema en de Oostvlietpolder blijft een soort van groen. Enige bereikbaarheidspuntje dat nog binnengehaald moet worden is de Ringweg Oost, maar daarmee heeft niemand echt haast. Liever wacht de Leidse politiek tot na 2014. Wie weet zit er na de verkiezingen in Leiderdorp een college dat wel wil meewerken aan een ringweg die deels over het grondgebied van die gemeente loopt. En voor zo’n variant is wel een meerderheid te vinden in de Leidse raad.

Voor de SP is het ook even geen feestje in de Leidse coalitie. Ze hielden zich tot nu toe voorbeeldig aan het gesloten akkoord, en kregen daarvoor veel kritiek van hun achterban. Bijvoorbeeld door in te stemmen met de Morspoortgarage. Daar haalden ze de kastanjes voor D66 uit het vuur en kon die partij straffeloos tegen de bouw van de tijdelijke garage stemmen. Daarmee hadden ze wel wat credits opgebouwd. Dachten ze. Toen ze vorige week met hun voorstel kwamen om geld van de Ringweg Oost over te hevelen naar een groenere inpassing van de RijnlandRoute – ook dat was immers een afspraak uit Samen Leiden – hoopten ze D66 aan hun zijde te vinden. Even leek dat ook zo, maar uiteindelijk koos D66 ervoor om de provincie te volgen en ook geen inpassingseisen te stellen aan de aanleg van de weg. Opnieuw moest de SP bakzeil halen en toonde de partij zich loyaal aan het gesloten akoord. Iets dat die partij in elk geval bij VVD en CDA waardering oplevert als betrouwbare partner.

De komende weken gaat de SP een extra inspanning leveren om een aantal voorgestelde bezuinigingen af te wenden. De partij van Antoine Theeuwen heeft weinig reden om zich daarbij terughoudend op te stellen. De pijn uit het akkoord is geleden en daar wil de SP nu eindelijk wel iets voor terug zien.

Leiden Regio RijnlandRoute