Versierde middeleeuwse riemen en tassen bij Oudheden

In de Late Middeleeuwen droegen mensen van alle rangen en standen leren riemen, tassen en schoenen met uitbundige versieringen. Voor de elite van goud en zilver, voor de gewone man van een goedkoop goud- of zilverkleurig metaal. Met de expositie `Middeleeuws chic’ geeft het Rijksmuseum van Oudheden een beeld van deze middeleeuwse mode. De collectie van het museum omvat ruim 1500 verschillende middeleeuwse stukjes sierbeslag uit de periode 1300-1600, en is daarmee de omvangrijkste verzameling van Europa. Het grootste deel is gevonden in het ‘Verdronken Land’ van Zeeland en in Dordrecht.

Wat opvalt is de grote diversiteit van het sierbeslag en de variatie in gebruik. Niet alleen werden riemen en accessoires met beslagwerk verstevigd, de metalen versieringen waren ook een geschikt medium om boodschappen en identiteit uit te dragen. Er was ruime keuze aan vormen, die bovendien modegevoelig waren. Zo zijn er allerlei geometrische motieven, bloemen en bladeren, gezichten van mensen, koppen van dieren, hemellichamen, gebouwen, gebruiksvoorwerpen, nagebootste wapenschildjes en namaakmunten. Er zitten opvallend veel letters en symbolen bij; van verwijzingen naar de liefde tot status en religie. Bij de tentoonstelling zijn naast tientallen versierde leren riemen, tassen en schoenen ook hangers, broches en insignes te zien, uit eigen collectie en in bruikleen uit twaalf steden in Nederland en Vlaanderen. Het decor van de tentoonstelling laat afbeeldingen zien van schilderijen, handschriften en tapijten waarop de middeleeuwse elite pronkt met gouden en zilveren accessoires.

Ter gelegenheid van de tentoonstelling verschijnt het boek `Middeleeuwse mode in metaal’ van Annemarieke Willemsen, conservator Middeleeuwen van het Rijksmuseum van Oudheden en Marlieke Ernst, student archeologie van de Universiteit Leiden. Het 152 pagina’s tellende boek is te koop in de museumwinkel. De tentoonstelling is te zien van 23 november tot en met 15 september op de afdeling `Archeologie van Nederland’. Meer informatie staat op www.rmo.nl

Leiden