Juridisch getouwtrek rond nieuwbouw Naturalis

Een presentatie met lezing over het ontwerp van de nieuwbouw van museum Naturalis. Dat stond afgelopen avond op het programma van een door het Rijnlands Architectuur Platform (RAP), Naturalis en architect Neutelings Riedijk georganiseerde avond aan de Darwinweg. Een zaaltje vol belangstellenden kon echter na een kop koffie weer huiswaarts. De avond werd afgelast wegens een op gang gekomen juridisch steekspel rond het ontwerp van de nieuwbouw.

[soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/190837661″ params=”color=ff5500&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false” width=”100%” height=”166″ iframe=”true” /]

Voorzitter Peter van Swieten van RAP Leiden had meteen bij aanvang van de avond een bizarre mededeling: “Fijn dat u met zovelen bent gekomen. Maar eigenlijk toch ook niet. Helaas gaat de bijeenkomst niet door.”

De Leidse architect Fons Verheijen van VVKH Architecten vindt dat het definitief ontwerp dat Neutelings Riedijk Architecten voor het Naturalis Biodiversity Center maakte het oorspronkelijke – door hem ontworpen – gebouw verminkt. De tentoonstellingsruimte wordt in de nieuwe plannen een depot. “Onbestaanbaar,” aldus Verheijen die inmiddels naar de rechter is gestapt. Die dagvaarding op het bureau van Naturalis-directeur Edwin van Huis was er de reden van dat de presentatie vanavond niet door ging. De juristen van Naturalis vonden het heel onverstandig als Van Huis en architect Michiel Riedijk hun plannen onder deze omstandigheden zouden toelichten.

[soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/190836054″ params=”color=ff5500&auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false” width=”100%” height=”166″ iframe=”true” /]

Fons Verheijen pikt het niet dat het door hem ontworpen gebouw wordt verminkt. “Je tekent ook geen snor op een schilderij. Ook niet als je de eigenaar bent.”

Met Verheijen als toehoorder in de zaal was men kennelijk bang om vrijelijk over het ontwerp te praten. Het zou Verheijen munitie kunnen opleveren voor de komende rechtszaak. Dat die er komt lijkt onafwendbaar. Verheijen eist niets minder dat een eerder plan voor de uitbreiding alsnog wordt uitgevoerd. Verheijen: “Naturalis is gegroeid. Onder meer door fusies. Ze hebben meer kantoorruimte nodig en meer depotruimte. Dan is dat dus wat je moet gaan bouwen. En dus niet een nieuwe expositieruimte en mijn gebouw verminken door het vol te gooien met vloeren. De eigenaar mag natuurlijk kleine aanpassingen doen, maar een architect hoeft niet te accepteren dat het verminken worden. En dat is hier het geval. Het gebouw wordt een loze huls.”

Over het plan van Neutelings-Riedijk:
Het ontwerp voor de nieuwbouw en renovatie van het Naturalis Biodiversity Center in Leiden van Neutelings Riedijk Architecten is gereed. Het ontwerp heeft een ‘ensemble’ karakter en versterkt de verzameling van bestaande gebouwen met nieuwe gebouwdelen en buitenruimten.

Alle museumzalen en publieke functies komen in de nieuwbouw naast het bestaande gebouw. De niet-museale functies, zoals depots, laboratoria en kantoren komen in het gerenoveerde gebouw en in de bestaande toren. De centraal gelegen nieuwe publieke hal verbindt beide gebouwen én alle functies met elkaar. Dit wordt de hoofdentree van het nieuwe Naturalis Biodiversity Center.

De behoefte aan nieuwbouw is een gevolg van het samengaan van museum Naturalis met drie universitaire instituten, namelijk het Zoölogisch Museum Amsterdam en de twee vestigingen van het Nationaal Herbarium Nederland te Leiden en Wageningen. Met een gezamenlijke collectie van meer dan 37 miljoen objecten behoort het nieuwe Naturalis Biodiversity Center tot de top vijf van natuurhistorische musea in de wereld. Met het nieuwe gebouw komen alle medewerkers, laboratoria, de enorme collectie en museum onder één dak.
Van eind 2015 tot medio 2018 wordt gewerkt aan het nieuwe gebouw. Het museumgedeelte wijkt vanaf de zomer van 2016 tijdelijk uit naar het Pesthuis, het huidige ontvangstgebouw van Naturalis. Begin 2018 zal het nieuwe museum voor het publiek open gaan. De werkzaamheden omvatten in totaal zo’n 39.000 m2 waarvan 19.000 m2 nieuwbouw en 20.000 m2 renovatie.

Leiden