Donderdagavond vond het eerste Leidse verkiezingsdebat voor de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart plaats. Zes partijen, VVD, PvdA, CDA, D66, SP en GroenLinks, hadden kandidaten gestuurd. Opvallende afwezige was de PVV. Onder leiding van RTL-parlementair verslaggever Jos Heymans debatteerden de partijen over vier stellingen die de Studievereniging voor Politicologen in Leiden (SPIL) had bedacht. Het Groot Verkiezingsdebat werd georganiseerd door de Leidse Politieke Jongerenverenigingen en SPIL.
Door afwezigheid van microfoons en de wat geforceerde opstelling van de kandidaten kwam het debat wat traag op gang. Zeker in de eerste helft van het debat kwamen sommige partijen nauwelijks aan bod. Na de pauze zat er meer vaart in het debat en wist Heymans het debat ook beter te sturen. Zo liet hij de kandidaten weinig ruimte hun stokpaardjes te berijden en bracht hij het debat steeds terug naar de stellingen.
Door middel van vier stellingen werd geprobeerd verschillende kanten van het Nederlandse politieke debat te belichten. Zaken die de afgelopen periode in het oog sprongen, kwamen zo aan bod. Onderwerpen die door de stellingen niet aan bod kwamen, werden door de kandidaten vakkundig in hun antwoorden verwerkt. Zo lukte het toch te spreken over duurzaamheid, binnenlandse veiligheid, sociale woningbouw en pensioenen.
De eerste stelling van de avond luidde als volgt: nationale referenda moeten worden afgeschaft. Uiteraard nam D66 bij deze stelling het voortouw. Van Veldhoven domineerde het debat en kwam stevig in aanvaring met Azmani van de VVD die zich tegen referenda uitsprak. De VVD vond dat burgers vooral vooraf bij beslissingen betrokken moeten worden. CDA en VVD deelden de mening dat politici met referenda in de verleiding kwamen bij moeilijke beslissingen het maar bij de burger neer te leggen.
De SP, GroenLinks en PvdA toonden zich meer geneigd de burgers te willen betrekken bij het politieke proces. Een landelijk referendum zou kunnen dienen als noodrem waar de bevolking aan kon trekken. Alkaya van de SP wees er fijntjes op dat sommige politici denken weg te kunnen komen met simpele excuses. Alkaya: “Je hebt politici die voor de verkiezingen A zeggen, na de verkiezingen B doen, dan sorry zeggen en dan voor de verkiezing weer A zeggen.” – pauze voor effect – “ik zal geen namen noemen.” Waarna de zaal in lachen uitbarstte.
De andere stelling voor de pauze ging over buitenlands- en veiligheidsbeleid. Bij de stelling dat er meer geïnvesteerd moet worden in defensie, viel vooral de houding van de PvdA op. Die partij, naast VVD en CDA, pleitte bij monde van Servaes, de huidige buitenlandwoordvoerder in de Kamer, vol overtuiging voor een flinke investering vanwege de veranderde geo-politieke situatie in Europa en de wereld. De SP hield voor dat een investering tot de NAVO-norm van twee procent BNP zou betekenen dat er zo’n zes miljard extra naar defensie moet, geld dat, volgens Alkaya, beter naar andere zaken kan.
GroenLinks en D66 vonden dat er vooral eerst gekeken moest worden naar de doelen van defensie in Europees verband in combinatie met een verhoging van het budget voor ontwikkelingssamenwerking zodat niet alleen crises bestreden kunnen worden, maar ook voorkomen.
Na de pauze werd er gesproken over Europa en integratie van vluchtelingen. Ook kregen de bezoekers de mogelijkheid enkele vragen te stellen. Het debat over de macht van de Europese Unie leidde zoals vaker bij dit onderwerp tot een spraakverwarring waarbij de voorstanders van meer samenwerking en tegenstanders van Brusselse macht langs elkaar heen debatteren.
Van Veldhoven van D66 hekelde de wijze waarop sommige Nederlandse politici spreken over Brussel. “We spreken over Brussel alsof het anderen zijn, terwijl wij daar gewoon afspraken maken.” Een groot probleem dat zij erkende dat EU-regels niet voldoende worden nageleefd en dat de handhaving hierop door de EU verbeterd moet worden. Iets dat ook de PvdA en VVD beaamden.
Het CDA pleitte vooral voor een pas op de plaats. Geen nieuwe lidstaten erbij, en verder kijken naar hoe de EU verbeterd kan worden, aldus Terpstra. Het inzicht dat de EU niet voor iedereen even goed werkt, werd breedgedragen. De PvdA wil in Europees verband de uitbuiting van arbeidsmigratie aanpakken.
Tot slot werd er gedebatteerd over de integratie van vluchtelingen in Nederland. Over de hoeveelheid vluchtelingen waren de verschillende partijen het niet eens waarbij de VVD het meest terughoudend was. Wel waren alle partijen het eens over de noodzaak van snelle integratie. Zo spoedig mogelijk de taal leren, want zonder het beheersen van de taal is meedoen in dit land niet mogelijk. Ook moeten vluchtelingen les krijgen over de Nederlandse samenleving.
De VVD kreeg van de overige partijen wel het verwijt dat ze met de mond een snelle integratie belijden, maar hier geen geld voor beschikbaar wil stellen. Hierbij merkten een van de kandidaten nogal pinnig op dat de VVD het onderwerp een stuk positiever benaderde nu er geen PVV-kandidaat aanwezig was. Azmani van de VVD lachte het verwijt weg door te zeggen dat zijn partij als geen ander pleit voor de verbeterde integratie van nieuwkomers.
Het vermakelijke en informatieve debat leverde geen echt vuurwerk op. Vooraf aan het debat wist een kleine veertig procent van de aanwezigen nog niet wat zij gingen stemmen. Na het debat was voor een klein dozijn van de 210 aanwezigen de keuze voor een partij alsnog gemaakt. Voor de overige twijfelaars is er tot 15 maart nog ruim de tijd zich te oriënteren. 28 februari organiseren de Leidse studieverenigingen nog een debat.
Sleutelstad Media
Middelstegracht 87A
2312 TT Leiden
E-mail
redactie@sleutelstad.nl
Telefoon Redactie
071 - 5235907
