Oorlogstentoonstelling over ‘Jolly Duck’ te zien in Cultuurhuis Zoeterwoude

Zoeterwoude, 19 april 2022 om 11:58 uur door Kim Bakker

Vlak voor het einde van de Tweede Wereldoorlog werd Zoeterwoude opgeschrikt door een Amerikaanse bommenwerper die een noodlanding moest maken in de nabij gelegen Geerpolder. Vier dagen later vernietigden de geallieerden hun eigen toestel alsnog. Hierbij kwamen vijf mensen, waaronder twee kinderen, om het leven. De wrakstukken en andere opgegraven resten zijn nu te zien in het Cultuurhuis in Zoeterwoude.

Maarten Havinga groef bijna alle resten op, van loopplank tot talloze kogelhulzen. “Dat was mogelijk omdat het land er nog exact hetzelfde uitziet als 75 jaar geleden. Zestien jaar werk ligt hier tentoongesteld, van heel kleine tot grote onderdelen.”

Robbert Beurse in gesprek met Gerard van der Hoeven, mevrouw Den Hollander-den Elsen en amateur archeoloog Maarten Havinga.

Noodlanding
Het vliegtuig, dat de naam Jolly Duck droeg, was zwaar beschadigd geraakt in luchtgevechten en moest daardoor een noodlanding maken in de Geerpolder, vertelt Havinga. “De negen bemanningsleden bleven ongedeerd. Vier van hen werden direct opgepakt door de Duitsers, de rest wist te ontkomen.” Een van hen, John McCornick, vluchtte naar Zoetermeer en sloot zich daar aan bij het verzet. Hij overleed twee maanden later.

In de dagen na de noodlanding werd het vliegtuig een ware publiekstrekker. Hele schoolklassen uit Zoeterwoude en Stompwijk kwamen een kijkje nemen. Duitsers stripten het toestel en namen bruikbare onderdelen mee.

Noodlot
Vier dagen na de noodlanding sloeg het noodlot toe. Volgens protocol openden twee geallieerde vliegtuigen vuur op het neergestorte toestel. Maria den Elsen-Zonderop, moeder van vijf kinderen, kwam om het leven, net als de boer Janson met wie zij stond te praten, twee toekijkende kinderen uit Stompwijk en een onbekende Duitse soldaat.

Haar dochter is aanwezig bij de opening van de tentoonstelling op Tweede Paasdag. Een bijzondere gebeurtenis, zegt ze. “Het moet worden doorverteld. Als kinderen weten wat er toen gebeurd is, snappen ze ook beter wat er nu in Oekraïne aan de hand is. Het is niet te hopen, maar te allen tijde kan het weer gebeuren.”

De tentoonstelling ‘Vlucht voor Vrijheid’ is tot en met 15 mei te bezichtigen in het Cultuurhuis aan de Dorpsstraat 19 in Zoeterwoude-Dorp. De tentoonstellingsruimte is geopend op weekend- en feestdagen van 13.00 uur tot 16.00 uur. De toegang is gratis.