Uniek elfde-eeuws zwaard geschonken aan RMO

Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden heeft een bijzonder middeleeuws zwaard ontvangen: het ‘Zwaard van Linschoten.’ Het werd geschonken door de gemeente Montfoort en Stichting Landgoed Linschoten. Het zwaard is tot september te bewonderen in de aanwinstenvitrine in de centrale hal van het museum.

Het zwaard werd op 1 maart 2024 gevonden tijdens het uitdiepen van het riviertje de Korte Linschoten. In een klomp klei kwam het wapen tevoorschijn. Het is ongeveer één meter lang en komt uit de periode van 1050 tot 1150. Deskundigen vermoeden dat het ook in de regio is gesmeed. Daar waren destijds namelijk veel wapensmeden actief.

Bijzonder is de goede staat waarin het zwaard zich bevindt. Hoewel het houten handvat en andere organische materialen verdwenen zijn, is het ijzer vrijwel intact. Op röntgenfoto’s zijn wel nog resten van het handvat zichtbaar. Het zwaard is versierd met koper, in patronen van cirkels, een kruis en een oneindige lus. De versiering duidt erop dat het wapen zowel functioneel als symbolisch is.

Omdat het zwaard in een uitzonderlijke conditie verkeert en geen sporen van een schede vertoont, vermoeden onderzoekers dat het bewust in het water is gelegd. Zwaarden waren vroeger namelijk erg persoonlijke bezittingen en werden samen met de eigenaar begraven, of in het water geofferd.

De vondst biedt waardevolle inzichten in de bewapening en strijdvoering in de elfde eeuw, een periode van militaire en politieke veranderingen. Conservator Annemarieke Willemsen wijdt een aflevering van de museum-podcast ‘Verleden Verteld‘ aan het zwaard. Deze is vanaf dit weekend te beluisteren.

Cultuur Leiden