Het sterrencluster Plejaden verschijnt het weekend van 20 juni weer aan de hemel en markeert het begin van de Maori-kalender. Wereldmuseum Leiden organiseert dan het Matariki-festival ter ere van deze voor de Maori zo belangrijke feestdag en de lange, mooie en respectvolle samenwerking tussen het Wereldmuseum en de Toi Māori.
Die samenwerking begon vijftien jaar geleden met de schenking van twee waka’s aan het museum. De Maori maakten de twee waka’s, een soort traditionele kano’s, speciaal voor het Wereldmuseum. Om de overdracht mogelijk te maken, waren duidelijke afspraken en belangrijke beloftes nodig. De waka draagt namelijk een grote, culturele betekenis voor de Maori.
Legende
Volgens de legende voeren de voorouders van de Maori in zeven waka’s naar Nieuw-Zeeland en zo is de kano verweven met hun identiteit: bij het voorstellen vertellen Maori tot welke waka zij behoren en in welke van de zeven mythische waka’s hun voorouders zaten. Om alle culturele betekenissen en gebruiken rondom de waka’s goed te kunnen waarborgen, moest er een speciale crew bij het museum komen die de integriteit van de waka’s kon bewaren. Die verantwoordelijkheid viel op Koninklijke Leidse Roeivereeniging Njord die nog steeds elk jaar nieuwe leden opleidt voor deze taak.
Lichaamsmarkering
Het Matariki festival vindt zowel binnen als buiten plaats. Enkele belangrijke gasten zijn professor Sir Derek Lardelli, die een artist talk verzorgt en live bij een van de aanwezigen een tā moko, een traditionele permanente lichaamsmarkering, zet. Fotograaf Te Rawhitiroa geeft een rondleiding door de buitententoonstelling He Kaupapa Waka, een serie indringende fotoportretten van de Waka Tauā en de gemeenschappen die deze tradities levend houden.
Verder wordt het festival bezocht door Nieuw-Zeelandse ambassadeur Susannah Gordon, vertegenwoordigers van de Māori-diaspora uit Engeland en de Nieuw-Zeelandse premier, Christopher Luxon.
Hāngī
Alle buitenactiviteiten zijn vrij toegankelijk. Er wordt geopend met een ceremoniële pōwhiri met onder andere toespraken, culturele optredens en een hāngī, waarbij traditioneel in de grond gegaard voedsel wordt gegeten, maar voor het festival is voor een barbecue gekozen. De rest van het weekend zijn er openluchtexposities, demonstraties weven en houtsnijden en er is de mogelijkheid om zelf te peddelen in een waka. Dit alles is echter nog slechts een tipje van de sluier. Het hele programma van het festival staat op de site van het Wereldmuseum.
Cultuur Leiden
Sleutelstad Media
Middelstegracht 87A
2312 TT Leiden
E-mail
redactie@sleutelstad.nl
Telefoon Redactie
071 - 5235907