Buurt rond Leidse Petruskerk onderzoekt eigen warmtenet

Stel: je woont in een rijksmonument, in een wijk waar voorlopig geen warmtenet komt. Eigen zonnepanelen en een warmtepomp stuiten op allerlei bezwaren. En voor isolatiemaatregelen gelden strenge regels. Je zou er moedeloos van worden. Maar in de buurt rond de Petruskerk gebeurt het omgekeerde. De bewoners slaan de handen ineen om hun huizen toch te verduurzamen. Zaterdag 14 juni presenteerden ze hun vereniging ‘De Duurzame Driehoek’.

De Petruskerk en de aangrenzende huizenblokken zijn sinds de eeuwwisseling een rijksmonument. Behalve de kerk met pastorie gaat het om 85 huizen in de driehoek Lammenschansweg – Zeemanlaan – Lorentzkade. Het geheel is rond 1935 gebouwd door de Delftse architect Kropholler en zijn Leidse collega Van Oerle. Het geldt als een voorbeeld van de toenmalige Delftse school. In Leiden staat dit jonge monument bekend als de Krophollerdriehoek.

Schrikbeeld
Eind 2023 staken enkele bewoners de koppen bij elkaar. Bezorgd over de klimaatcrisis en de Oekraïne-oorlog, wilden ze van het gas af. Ook wilden ze geen tien jaar wachten op een grootschalig warmtenet, met alle nadelen van dien. En de echo van 85 warmtepompen in de achtertuinen was voor hen een schrikbeeld. Dus wilden ze een eigen warmtenet, gevoed door bodemwarmte. En als de huizen daarvoor beter geïsoleerd moesten worden, dan zouden ze zich daar samen hard voor maken.

In anderhalf jaar heeft dit initiatief vaart gekregen. Een enquête leverde vorige zomer veel positieve reacties op, en een beeld van wat bewoners al aan hun huizen gedaan hadden en nog wilden doen. De werkgroep kreeg gemeentelijke subsidie als duurzaam initiatief. Een gespecialiseerd bureau kwam met een eerste advies om de woningen alvast beter te isoleren. En Erfgoed Leiden werd betrokken bij de afweging tussen ‘behoud van historie en ‘klaar voor de energietransitie’.

Vacuümglas
Binnenkort start, met subsidie van de provincie, het onderzoek naar een passend ‘energiesysteem’, waaronder het gedroomde eigen warmtenet. En zo werd het tijd om een officiële vereniging op te richten, als basis voor besluitvorming over en deelname aan de maatregelen die er te nemen zijn. Afgelopen zaterdag presenteerde de vereniging De Duurzame Driehoek zich in een zaaltje naast de Petruskerk. Er zijn plannen voor excursies naar vergelijkbare projecten. Bewoners gaan ‘gluren bij de buren’ om te zien welke isolatiemaatregelen het meest geschikt zijn – en welke voldoen aan de eisen van Erfgoed Leiden. En er wordt gewerkt aan collectieve inkoop van speciaal vacuümglas dat in de smalle kozijnen past.

Logo
Ook lanceerde de vereniging haar logo: een gestyleerde plattegrond van kerk en woningen in baksteen-roodbruin, omringd door groen. Wethouder Julius Terpstra (van wonen, bouwen en welzijn) mocht het onthullen en prees de prille vereniging voor haar ambitie. “Ik word superenthousiast van wat ik hier hoor”, zei Terpstra. “Want dit is een monument, maar om
het te behouden moeten de huizen ook met de tijd mee. Dat gaat gepaard met dilemma’s. En dit buurinitiatief kan helpen om die dilemma’s op te lossen.”

Hij voegde er aan toe dat de gemeente daarbij waar mogelijk wil helpen. Die complimenten konden voorzitter Lotje Meijknecht en haar twee medebestuurders in hun zak steken. Met een glas in de hand schreven zich direct 32 leden in.

Duurzaamheid Leiden