Crisis in coalitie tenauwernood voorkomen

Het had weinig gescheeld of er was dinsdagavond een breuk ontstaan in de coalitie tussen GroenLinks, de Pvda, de VVD en D66. Oorzaak van de crisis was een motie van GroenLinks tegen een overeenkomst die het college wil sluiten met Woningcorporatie Portaal. Hoewel alle partijen blij zijn met het feit dat de ruzie tussen Portaal en de gemeente na jaren is bijgelegd, maakten vooral GroenLinks en de Pvda zich grote zorgen over het aantal te slopen woningen in de sociale huursector. GroenLinks wilde het college via een motie dwingen om het aantal sociale huurwoningen de komende vijf jaar op het huidige peil te houden. De motie werd in eerste instantie gesteund door collegepartij de Pvda en de oppositiepartijen het CDA, Leefbaar Leiden, LWG/De Groenen en de SP.

Bestuurskracht

Nadat het college had aangegeven dat het de motie niet kon overnemen, bond de Pvda als eerste in. Ze gingen, zoals CDA-fractievoorzitter Wim Bleijie het verwoordde ‘door de pomp’. Collegepartij GroenLinks wilde echter van geen wijken weten. Toen GroenLinks-raadslid Rianne Becht ook een compromisvoorstel naast zich neerlegde, was voor Pvda-wethouder Ron Hillebrand de maat vol. Hij eiste op hogen poten een schorsing om zich met het college te beraden op de ontstane situatie. Met name het feit dat een collegedragende partij de goedkeuring wilde onthouden aan een voorstel waarin de gemeente nauw samenwerkt met de regio, schoot het college in het verkeerde keelgat. “De uitkomsten van de bestuurskrachtmonitor hebben uitgewezen dat we meer moeten samenwerken met de regiogemeenten. Dit is een heel fout signaal,” aldus Hillebrand die later nog aangaf dat dit wat hem betreft ‘het belangrijkste voorstel is dat we deze periode aan de raad voorleggen’.

Machtswoord

Hoewel volgens Hillebrand ‘het machtswoord’ niet werd gesproken tijdens het geheime crisisoverleg dat volgde tussen het college en de fractievoorzitters van de collegepartijen gaf Gerard van Hees, de fractievoorzitter van GroenLinks, even later wel degelijk toe dat de verhoudingen binnen het college een rol hadden gespeeld bij het feit dat zijn partij terugkwam op het eerdere besluit en het voorstel alsnog steunde. “Na de Pvda gaat nu dus ook GroenLinks door de pomp,” concludeerde het CDA.

Even later kreeg ook burgemeester Lenferink de wind van voren van oppositieleider Bleijie (CDA). Lenferink legde na de schorsing een verklaring af, waarbij hij refereerde aan het grote belang om de verhoudingen tussen de gemeente Leiden en de regio-gemeenten goed te houden. Een verwijt aan het adres van GroenLinks dat de CDA in het verkeerde schoot. Fractievoorzitter Bleijie vond het stuitend dat Lenferink op dit punt alleen GroenLinks verwijten maakte, terwijl dit punt voor de hele raad net zo sterk zou moeten gelden. “Een schandalige zaak”, zo oordeelde Bleijie. Hij kreeg van Lenferink gelijk. “Daar heeft u een punt, dat wil ik niet ontkennen,” aldus de burgemeester. Het geeft eens temeer aan hoe broos de verhoudingen tussen de Leidse politieke en de regio nog zijn. De oude Leidse gewoonte, van voor de bestuurskrachtmonitor, om de toon in de regio te zetten, sluimert nog steeds.

De VVD en D66 waren ronduit blij met de te sluiten overeenkomst. VVD-raadslid Marijke van Dobben de Bruijn prees de plannen. “Ook de VVD vindt sociale woningbouw belangrijk, maar de afgesproken verhouding van 20% sociale woningen tegenover 80% gewone bij nieuwbouw wordt meer dan gehaald. Het wordt zelfs 27%. De VVD-politica is daarnaast blij dat Portaal bereid is om te investeren in de stad en hoopt dat andere corporaties het voorbeeld volgen. Ook D66 zag geen beren op de weg. Raadslid Anneloes Wassenaar had een oud wensenlijstje uit de kast gehaald dat voormalig D66-fractievoorzitter Olav Welling ooit opstelde voor de de plannen rond de Oranjegracht en Waardgracht. “En het gaat heel goed met dat lijstje,” vond ze. De toelichting die GroenLinks op dat lijstje wilde hebben, kwam niet. “Ik ben duidelijk genoeg geweest,” vond Wassenaar. Wethouder Buijing toonde zich ook zeer ingenomen met de overeenkomst en sprak van een ‘historisch moment’. “Na jaren kunnen we de discussies nu afronden en in gezamenlijkheid bouwen aan de toekomst en aan de stad”.

Uiteindelijk stemden alleen de SP en LWG/De Groenen tegen het voorstel om in te stemmen met de “Overeenkomst Stedelijke Vernieuwing” die de gemeente gaat sluiten met Portaal. Via die overeenkomst draagt de gemeente de grond onder 664 woningen over aan Portaal. In ruil daarvoor gaat Portaal voor eigen rekening en risico projecten aan de Diamantlaan en de Oranjegracht/Waardgracht ontwikkelen. Samen met de gemeente ontwikkelt Portaal het EWR/Slachthuisterrein, waarvoor de overeenkomst morgen (woensdag) wordt ondertekend tijdens een bezoek van Minister Dekker aan Leiden.

Leiden woonvisie