Jong Japan zoekt manier om los te breken

Fototentoonstelling over Japanse jeugd te zien in Leiden
De tentoonstelling “Tokyo Interviews” onderzoekt de Japanse jongere anno nu. Via portretfoto’s en korte interviews met de geportretteerden krijgt de bezoeker een beeld van het uiterlijk en de dromen van de Japanse jeugd. In januari won Taco van der Eb met een foto uit deze fotoserie de Fujifilm Press Photo Award. In de Leidse bushokjes hangen sinds kort grote portretten van Japanse jongeren. Ze kijken de toevallige voorbijgangers recht aan. De portretten zijn reclame voor de tijdelijke fototentoonstelling “Tokyo Interviews” in Japans cultureel centrum het SieboldHuis in Leiden.

Fotograaf Taco van der Eb slenterde in opdracht van het SieboldHuis en het museum van volkenkunde samen met Japanoloog en interviewer Neil Warlicht drie weken door de straten van Tokio op zoek naar geschikte Japanse jongeren en straatbeelden om de jongeren bij te fotograferen.

Van der Eb:”De Japanse jeugd is op zoek naar een manier om uit te breken uit de traditionele Japanse maatschappij met een hoge sociale controle. Een maatschappij die vraagt om hoge studieresultaten en daarna werken voor je baas tot je erbij doodvalt. De meeste jongeren van nu zijn dat voorspelbare toekomstbeeld en de grote sociale controle zat. Ze zijn op zoek naar een manier om zich individueel te uiten. Ze doen dit door het dragen van opvallende kleding in een eigen stijl en dromen ervan om een eigen zaak op te starten of kunstenaar te worden. Weinig jongeren zien zich nog hun leven lang voor een baas werken.”

Op de 65 tentoongestelde foto’s van van der Eb is die sterke drang om als individu los te komen van de groep voelbaar. Door het gebruik van een flitslicht op de op straat geportretteerde jongeren lijken deze los te komen van het straatbeeld op de achtergrond. Van der Eb heeft ervoor gekozen om niet alleen de meest expressieve trendy jongeren te fotograferen, maar ook de studenten, voetbalfans en onopvallende jongeren. Juist de foto’s samen geven daardoor een mooi beeld van de Japanse jongeren anno 2005.

Volgens van der Eb is het contrast tussen uiterlijk en innerlijk vaak groot. ‘Het lijkt alsof de jongeren hun expressieve kledingstijl nodig hebben om hun verlegen, extreem beleefde identiteit verder te ontwikkelen. Van der Eb:”Zelfs de meest stoere punker verontschuldigde zich steeds dat hij niet meer tijd voor ons had. Ook valt het me op dat hun kleding zo schoon en verzorgd is. Elke vlek lijkt op de juiste plek te zitten; een in de winkel gemaakte vlek. Zelfs de punker lijkt zijn gescheurde punk uitrusting in een winkel te hebben gekocht. Toch is kleding de eerste aanzet van het jongeren tot het losbreken uit de strak georganiseerde samenleving. Het is een reactie op de oude cultuur, het begin van hun zoektocht naar een nieuwe levensstijl.”

Bij een bezoek aan het SieboldHuis voel je het grote contrast tussen de subtiele oude Japanse kunst en deze extraverte foto-expositie die als een kleurbombardement of je af lijkt te komen. Bezoekster Leny Wiggers: “De foto’s ontroeren me door hun directheid; er zit felheid en leven en humor in. Zo gesloten als de samenleving vroeger was, zo vrij en open lijken ze nu te zijn”.

Van der Eb heeft de 100 mooiste portretfoto’s met bijbehorende interviews gebundeld in het boek ‘Life is confusing’ . Een speciale druk van 350 genummerde in linnen gebonden exemplaren is te koop bij de boekhandels in de Breestraat in Leiden. De tentoonstelling is nog te zien tot en met 15 juli 2005.

Leiden