Gevelreclames in Leiden tien jaar uit de verf

Ze waren vervaagd, overgeschilderd of afgebladderd, maar je ziet ze steeds vaker opduiken in het Leidse stadsbeeld: de nostalgische gevelreclames. Zoals Miss Blanche aan de Herengracht, Van Houten chocola in de Van der Werffstraat en van de oude broodfabriek Coöperatie Vooruit aan de Korevaarstraat. De plaatjes zijn zorgvuldig opgepoetst op initiatief van de Stichting Industrieel Erfgoed Leiden, kortweg STIEL genaamd. Deze stichting is ook de initiatiefnemer voor de jubileumbijeenkomst die voor de stichting `Tekens aan de Wand’ morgen in Leiden wordt gehouden.

Deze landelijk opererende stichting zet zich in voor deze historische reclames, die overal in Nederland nog te vinden zijn en al decennia hun functie hebben verloren. STIEL is gastheer voor de bijeenkomst, die vanaf twee uur plaatsvindt in de tuinzaal van De Burcht (Burgsteeg 14). Iedereen met interesse in de aloude muurreclames is daar welkom. Nieuws, ervaringen en actuele zaken worden er uitgewisseld, er zijn toespraken, er wordt een film over een restauratie van een gevelreclame getoond. Waarna rond kwart voor vier wandelt het gezelschap langs de Leidse muurschilderingen.

Joop Gijsman, een van de gezichten achter STIEL, vindt dat `Tekens aan de Wand’ overal in den lande goed werk verricht, vandaar dat zij graag als gastheer fungeert. Zelf hoeft STIEL geen gebruik te maken van de diensten van `Tekens aan de Wand’. Gijsman: `’Wij hebben eigenhandig in Leiden nu tien gevelreclames gerestaureerd. Daarvan is Miss Blanche aan de Herengracht de meest bekende. Heel actueel trouwens: deze reclame is ontworpen door Vilmos Huszar, lid van de Stijl-groep waarover nu een tentoonstelling in de Lakenhal te zien is”.

Eén van de laatste gevelreclames die weer is opgeschilderd, is: `Verf- en Japanlakfabriek H. Gijsman’. Te aanschouwen op een muur aan de Dwars Bolwerkstraat, achter de Hogewoerd. Eigendom van.. de firma Gijsman, inderdaad, toevallig van de man achter STIEL, wiens vader de grondlegger van de fabriek was.

Is Gijsman dus een tevreden man wat dit onderwerp betreft? `’Nou, nee, want twaalf gevelreclames in de stad zijn nauwelijks zichtbaar meer of al verdwenen. Eén zal waarschijnlijk worden weggepoetst vanwege de komst van het Aalmarktproject. Aan de Vrouwensteeg had je `2 cent knalsigaar’, daar hebben ze helaas overheen geschilderd. Maar we blijven ons best doen om dit soort stukjes historie te bewaren. Iemand moet het doen”.

Leiden