Roer om bij Leids werkgelegenheidsbeleid

Door draconische bezuinigingsmaatregelen van de overheid heeft Leiden voortaan miljoenen per jaar minder beschikbaar voor allerlei maatregelen en trajecten om werklozen weer aan het werk te krijgen. Van het huidige budget wordt 80% geschrapt, zo’n 16 miljoen euro per jaar. Het college heeft op basis van die nieuwe werkelijkheid het beleid voor de komende jaren op papier gezet, de raad ging er gisteren na veel discussie in meerderheid mee akkoord. Alleen GroenLinks en de VVD stemden tegen. Die eerste partij omdat ze het beleid asociaal vindt, de VVD omdat het die partij juist niet ver genoeg gaat.

CDA-wethouder Jan-Jaap de Haan (werkgelegenheid) oogste veel lof over de manier waarop hij met de noodzakelijke bezuinigingsmaatregelen omgaat. Door, met name, de PvdA en de SP zoveel mogelijk tegemoet te komen, kreeg hij uiteindelijk ook die partijen mee. “We hebben het gevoel dat we nu het hoogst haalbare hebben bereikt,” zo vond de PvdA. De SP sloot zich daarbij aan en ging ‘schoorvoetend’ akkoord. Van de linkse partijen kwalificeert alleen GroenLinks het nieuwe beleid als ‘volstrekt onvoldoende’.

De Haan heeft ook moeite met de maatregelen, maar kan niet anders door de enorme korting op de rijksbijdrage: “De beleidsvisie werd een bezuinigingsoperatie. We moesten redden wat er te redden viel. Dit is geen document dat we met vreugde presenteren en we hebben ook als college collectief zitten zuchten bij de vaststelling.”

De focus komt voortaan meer op werk en opleiding te liggen en minder op het inkomen van de werklozen. Dat houdt in dat mensen met een bijstandsuitkering vaker aan het werk moeten, zonder dat daar extra geld tegenover staat. Dat mag wel in deeltijd, minimaal drie dagen per week. De andere dagen kunnen dan worden gebruikt voor het volgen van een opleiding of bijvoorbeeld een sollicitatiecursus. Die parttime-participatie komt er op aandringen van de PvdA. Het college wilde eigenlijk niet verder gaan dan minimaal vier dagen werk, maar ging uiteindelijk akkoord met drie.

Wethouder de Haan is niet bang dat werklozen nu massaal zullen weigeren om vier dagen aan de slag te gaan voor hun uitkering als drie ook kan. “Het doel van dit soort banen is mensen te laten leren, zodat ze een startkwalificatie kunnen halen, waarmee ze naar een reguliere baan kunnen doorstromen. Als iemand bijvoorbeeld een chauffeursdiploma wil halen en een werkgever biedt alleen een baan aan voor vier dagen, dan zal iemand die keus echt wel maken.”

Wat De Haan betreft komen alleen mensen die in een bijzondere situatie zitten in aanmerking voor een driedaagse werkweek. Bijvoorbeeld mensen die slecht Nederlands spreken of psychische problemen hebben. Afdwingen kan hij het echter niet. Pas als iemand ook geen drie dagen wil werken, kunnen er sancties worden opgelegd. Bijvoorbeeld in de vorm van een korting op de uitkering.

Om precies die reden haakte de VVD af en stemde tegen het voorstel. Die partij vindt dat je met drie dagen per week niet volwaardig aan het werk bent. Voordat het parttime-voorstel van de PvdA werd aangenomen, noemde VVD-fractievoorzitter Paul Laudy de nota nog ‘een degelijk antwoord op de problemen’. “We geven als samenleving een uitkering en verwachten daar iets voor terug. Mensen met een uitkering moeten leren en werken. We gaan voor een maximale uitstroom.” Parttime-trajecten vindt hij een onwenselijke tussenstap.

Leiden