Deel dit bericht!  

Intrigerend Azië; dat vind je in Leiden

Vreemde landen en culturen hebben een aantrekkingskracht. Voor hen die dat voelen bij Azië is een rijk gevuld jaar begonnen: het Asia Year. In dat kader staan tal van activiteiten gepland. Maar voor wie aan één jaar niet genoeg heeft: Leiden gaat dit jaar z’n hagelnieuwe Asian Library openen. Ook daaruit blijkt een toenemende aandacht voor landen als China, Japan, Indonesië en India. Het zijn niet alleen wetenschappers die die interesse tonen. De over verschillende locaties verspreide collectie is nu in één gebouw samengebracht. Boven op een deel van de Leidse Universiteitsbibliotheek is een nieuwe verdieping gebouwd: de Asian Library. Op 14 september vindt de feestelijke opening plaats, maar vanaf 30 maart zal hij al in gebruik zijn. Dat betekent – inderdaad – dat nu de fase is begonnen van de tijdrovende puntjes op de i zetten en mogelijke kinderziektes opsporen.

Verbouwing
Op de begane grond staan het net afgeleverde meubilair nog; nog ongemonteerd en ingepakt in tientallen kartonnen dozen. Op de derde verdieping moeten ze uiteindelijk belanden. Daar heerst de leegte nog. Monteurs zijn nog bezig met aansluitingen. Op het net gelegde tapijt mag je eigenlijk alleen op sloffen lopen. De nieuwbouw heeft niets met het bestaande gebouw. De stijl is echt ánders. Toch detoneert het niet. Sterker, deze ‘derde’ stijl zal het gebouw aan de Witte Singel meer dan voorheen levendig maken. Dat is niet zonder slag of stoot gegaan, vertelt Kurt De Belder (directeur/bibliothecaris UB Leiden). Alhoewel rekening was gehouden met de mogelijkheid van een opbouw, bleken de te verwijderen ‘kantelen’ van massief gewapend beton in tegenstelling tot juist die ene die in de voorbereidingen tot proefexemplaar was uitgekozen. Een zómer zagen en hakken was het gevolg. Daarna heb je wel een bibliotheek met úitzicht.

Schatkamer
De kans dat Leiden de nieuwe bibliotheek zal platlopen, is klein. Hij is echt ingericht op onderzoek en studie, met werkplekken voor studenten en academici. Er staat 5 kílometer boekenplanken (van de in totaal 38!!), zo’n 5.000.000 boeken en 1,8 miljoen bezoeken per jaar. Saai en suffig zal het er niet worden. Zo is er ook een ruimte te vinden die eerder lijkt op een grote inpandige plantenkas, en dat ook blijkt te zijn. Nadenken tussen Aziatische planten: er komen stoelen te staan, inspiratie kan het probleem niet zijn. Er is een bescheiden filmzaal om het beschikbare filmmateriaal te bekijken, of nieuws (er staan schotels op het dak). Dat maakt een bibliotheek als deze zo interessant voor veel meer mensen dan wetenschappers. Ook “onze bibliotheek, de grootste bibliotheek over Indonesië ter wereld” is er te vinden, zegt prof. Gert van Oostindie (KITLV). Dat die ook digitaal is ontsloten, maakt dat “ruim 100.000 foto’s” vanuit de huiskamer kunnen worden bekeken. Dat geldt ook voor teksten, maar “daarvoor zul je wel de taal moeten kennen”. Dat neemt niet weg dat soms ook ‘plaatjes kijken’ al een verrukking kan zijn (ben je niet aan de universiteit verbonden (geweest), dan kun je voor €30 per jaar een UB-lidmaatschap krijgen. Voor alumni is dat gratis).

Breed
Zoals de aanwezigheid van de plantenkamer eigenlijk al aangeeft dat men breder naar Azië kijkt, zo is het programma breed. Natuurlijk, de bibliotheek is met z’n collecties een internationaal belangrijk knooppunt. De instituten doen toonaangevend onderzoek (Oostindie verwacht “binnen één of twee weken een onderzoek te publiceren naar de Nederlandse militaire interventies in Indonesië). Al die kennis wordt ook op andere manier naar buiten gebracht. Zo zal er een app komen waarmee je door Leiden kunt wandelen en bij bepaalde gebouwen via de app de Indonesische evenknie te zien krijgt. Er komt een herdenkingssteen aan Hugo de Grootstraat 12 ter herdenking van de Indonesische studenten die daar woonden. Het tweejaarlijks erfgoedfestival Europalia – in Brussel – zal in oktober in Leiden neerstrijken met onder meer een vergelijking van de dekolonisatie van Congo en van Indonesië. Europalia in Leiden is een direct gevolg van de status van Leiden, in dit geval het KITLV, als Indonesiëkenner.

Volkenkunde
Ook Museum Volkenkunde doet mee, met de tentoonstelling Cool Japan. Vanaf 14 april is daar een expositie te zien over Japan door de ogen van de buitenwereld. De fascinatie voor Japan is groot. Of het nu gaat over beeldcultuur – de anime, de samoerai, de (in Japan lelijk gevonden) tatoeages, de strips, of de mode – of de fancultuur – de schattigheidscultuur, de cosplayers – Japan trékt. Sterker, Daan Kok (conservator Japan en Korea) vertelt dat cosplay – het nauwkeurig verkleden als stripfiguren – búiten Japan groter is dan erbinnen, met een internationale competitie. Ook Volkenkunde vliegt het thema op een bijzondere wijze aan. Final Fantasy is een computerspel dat wereldwijd wordt gespeeld, lang bestaat en ondermeer gebruik maakt van monsters. Monsters die ook in de Japanse cultuur, waar de oorspronkelijke ontwerpers vandaan komen, een belangrijke rol spelen. En ‘dus’ is er in Cool Japan aandacht voor de concept- en game developers van Final Fantasy.

Programma
Het programma is te vinden op de website, maar ook via een app die op de Dies Natalis van de Leidse universiteit (8 februari) beschikbaar komt.