Deel dit bericht!  

Schemerstad maakt Leiden tot één groot podium

Een stad als Leiden, met z’n hoekjes en steegjes en gelig straatlicht, is zo’n plaats waar je haast verwacht iets onverwachts te ontmoeten. ProKwadraat dóet dat met Schemerstad. Waarom zou je theatervoorstellingen in de benauwde ruimte van een zaal uitvoeren als er een hele stad als podium ligt? De afgelopen jaren is Schemerstad daardoor uitgegroeid tot zo’n parel van Leiden. Tijdens de schemering met bootjes door de stad van voorstelling naar voorstelling varen; zelfs het weer kan dan niet deren, bewezen de afgelopen jaren. Dat organisator Frank van Leeuwen meldt dit jaar meer dan vijftienhonderd (1500!) bezoekers te mogen verwelkomen, is eigenlijk vanzelfsprekend.

Variatie
Om haast vanzelfsprekend succes te hebben, is de opdracht aan Schemerstad niet mis. Op lauweren rusten, is er niet bij. Ieder jaar dezelfde (vaar)route met dezelfde speellocaties en steeds vergelijkbare voorstellingen gaat vervelen. Schemerstad lukt het variatie aan te brengen. Natuurlijk, er zíjn niet te vermijden locaties. Die zó mooi en uitnodigend zijn dat het zonde is ze links te laten liggen. De Meelfabriek met z’n imposante geveloppervlakken is er zo een.

Blauwe Uur
De lichtkunstenaars van Blauwe Uur kunnen net zo goed een boom als een fabrieksgevel ontdoen van z’n identiteit. De projecties vervreemden de toeschouwer van het object en brengen hem een andere wereld in. Op de meelfabriek bleek Blauwe Uur een van de beste toevoegingen – tot nu – op het Stijljaar in Leiden te brengen: Kwadraat is een fascinerend spel van bewegende vierkanten, rechthoeken en kwadratische vergelijkingen. Inderdaad, alsof het werk van Van Doesburg dat op de gevel is geschilderd tot leven komt, en verder gaat waar de kunstenaar indertijd móest stoppen. Dat men ook op de oever van de Zijlsingel bleef staan kijken, verwondert niets.

Funktioneel Naakt
Schemering en donkerte zijn toch wel belangrijke elementen voor theatermakers. De eerste één, twee voorstellingen vinden plaats bij daglicht. Dat maakt concentratie op de actie lastiger, waar in de donkerte de spotlights je souffleren. Als je als Funktioneel Naakt ook nog ’s speelt op een plek waar dan nog geregeld mensen voorbij lopen, is aandacht vasthouden extra moeilijk. Al snel zijn het de toevallige passanten die ook aandacht opeisen. Dan moet de voorstelling wel over een gewéldige dialoog of mise en scene beschikken. Want Schemerstad is ook gevaarlijk. Het is niet even een kunstje doen. Het openluchtpodium Leiden heeft eigenaardigheden en eigen wetten.

Terugkomen
Dobberend op het water, draaiend en wegdrijvend soms, is de afstand al snel te groot om de mimiek van acteurs goed te zien. Terugkomen van Laura Liefting scheert wat dat betreft langs de rand. De voorstelling blijft overeind en boeit van begin tot eind; zeker door het toneelbeeld. Onder de enorme bomen in het Plantsoen herinnert een man zich zijn verleden; verder naar links traint een groepje sporters, en aan de waterkant zitten drie jonge mensen half omgekeerd mee te kijken. Uit de reacties aan boord valt op te maken dat de boten misschien toch net dichterbij hadden kunnen gaan liggen. Ook (panto)mime bevat details.

Game of life
Teleurstellend is niets. Alle voorstellingen zijn de moeite waard. Maar die in het duister van Leiden doen het het best. Jamie de Groots Urban Castaway in het Blekerspark is een indrukwekkend strak uitgevoerde choreografie voor drie dansers. In hoog tempo, en op een aanstekelijk ritme, voeren de drie af en toe complexe lichaamsbewegingen uit. Ze spelen de game of life – en eentje wint – maar om nu te zeggen dat de andere twee zoveel minder waren… Overigens is de reactie van de ‘winnaar’ mogelijk tekenender: snel achter de andere twee aan, want alleen is maar alleen.

Acrobatiek
‘Onze’ boot eindigde met de laatste voorstelling aan de oever van het Huigpark, waar een grote spitsboog constructie wachtte. Vanuit de nok hing een felrood doek tot op de grond. Dat doek bleken er twee; twee waarmee Maartje Bonarius speelde. Of het nu de verschillende couture creaties waren die ze ervan maakte, of ze gebruikte als klimmateriaal voor haar acrobatiek. Een visueel geslaagde voorstelling, waarbij de oh’s en ah’s niet ontbraken. Geen acrobatiek van ‘zie mij eens moeilijke dingen doen’, maar prima passend in het verhaal wat wordt verteld: een meisjesfantasie over liefde.

Frisjes
De afvaart van de vloot is al een kijkplezier. De konvooitjes boten die allemaal een eigen route nemen. De terugkeer is het ook; als iedereen uitstapt, jassen en truien aan – want op het water is het echt kouder ’s avonds! – en zich mengt in het uitgaanspubliek, dat korte broeken en t-shirts draagt.