Twee zevende-eeuwse graven ontdekt bij opgraving langs Plesmanlaan

Bij een archeologische opgraving in Leiden zijn twee graven uit de 7e eeuw na Chr. ontdekt. Eén van de graven werd gevonden door een studente archeologie tijdens het eerstejaars practicum dat gelijktijdig met de opgraving plaatsvond. De goed geconserveerde graven zijn interessant, omdat er nog weinig bekend is over de bewoners en het grafritueel in het kustgebied in de Merovingische tijd. De skeletten en de grafgiften zullen, na verder onderzoek, meer vertellen over de mensen die tussen 600 tot 700 jaar na Chr. in deze regio woonden.

Afwijkend van de rest van Europa
De twee graven liggen zij-aan-zij alleen in het landschap, terwijl het in de rest van Europa gebruikelijk was om in grafvelden te begraven. “De grafrituelen in het kustgebied lijken af te wijken van de rest van Europa. De ontdekte graven verduidelijken mogelijk het verschil in hoe men op continent omging met de doden en hoe dit in het kustgebied gebeurde”, aldus Prof.dr. Frans Theuws van de Universiteit Leiden.

Stapje voor stapje een verhaal
Jarenlang sportten studenten op de velden aan de Plesmanlaan. Niemand vermoedde dat op slechts 100 cm onder maaiveld resten uit de 7e eeuw begraven lagen. Het is een belangrijke vondst voor de geschiedenis van Leiden. “Ik vind dit echt fantastisch,” zegt burgemeester Lenferink . “Van deze tijd weten we nog niet veel, we zijn buitengewoon nieuwsgierig wat er in de periode na het Romeinse Rijk hier gebeurde. Stapje voor stapje beginnen we een verhaal te krijgen, mede dankzij deze graven.”

Onderzoek gaat verder
In beide gevallen gaat het om jonge mannen uit de 7e eeuw. Zij zijn begraven in een grafkist. Het was in deze tijd gebruikelijk om de doden volledig gekleed en met hun persoonlijke wapens en sieraden te begraven. Het skelet dat als eerste werd gevonden, droeg een kort zwaard aan een gordel. De tweede is begraven met een grote hoeveelheid voorwerpen: diverse kledingspelden, een gordel met grote gesp en er lag een grote brok metaal onder zijn hoofd waarvan we nu nog niet weten wat het is.

Het onderzoeken van zo’n complex graf kost veel tijd en daarom is dit graf in zijn geheel geborgen. In een laboratorium wordt het skelet verder onderzocht met moderne technieken, zoals dna-testen en isotopenonderzoek.

Eerstejaars practicum faculteit Archeologie
Elk jaar starten circa 80 studenten aan de faculteit Archeologie van de Universiteit Leiden. In het eerste jaar is archeologisch veldonderzoek onderdeel van het studieprogramma. Dit jaar was het practicum in Leiden, vlak naast het gebouw van de faculteit. De studenten werkten hier onder supervisie van dr. Jasper de Bruin van de faculteit en een ervaren team archeologen van opgravingsbedrijf Archol onder leiding van drs. Minja Hemminga.

Het terrein wordt ontwikkeld door de afdeling Vastgoed van de universiteit. Onderzoek naar wat zich in de bodem bevindt, is een vast onderdeel van alle voorbereidingen op de Campus Bio Science Park.

Leiden in de Merovingische periode
In de afgelopen jaren ontdekten archeologen in de buurt van de Plesmanlaan vooral resten uit de 11e eeuw en later. De Universiteit Leiden groef aan de andere kant van de A44 een aantal jaren geleden een grote nederzetting uit de late 6e en 7e eeuw op. Ook dit gebeurde in het kader van de opleiding van studenten.

Deze nederzetting lag aan de toenmalige Rijnoever en had een haven met steigers en beschoeiingen. Het was dus een handelsnederzetting, waar scheepvaartverkeer en goederen uit het Noordzeegebied en het achterland langskwamen. Bij dit onderzoek werden enkele graven uit de 7e eeuw gevonden aan de rand van de nederzetting. Het komt vaker voor dat er incidentele graven in een nederzetting liggen. Een nederzetting van deze omvang had echter een behoorlijk inwonersaantal. De verwachting is dat de doden vooral buiten de nederzetting werden begraven en dat er in de buurt minstens 120 graven moeten zijn.

Het huidige archeologisch onderzoek is afgerond en bij toekomstig onderzoek in de directe omgeving kan onderzocht worden waar deze doden begraven zijn.

Leiden