Archeologische opgravingen in Haarlemmerstraat

Op de Haarlemmerstraat in Leiden vindt de komende tijd een archeologische opgraving plaats. Over de vroegste ontwikkeling van dit deel van de stad is nog weinig bekend en de opgraving biedt een kans om meer te weten te komen over de ontwikkeling van Maredorp en de stadsuitbreiding van Leiden rond 1350. Archeologen en bouwhistorici onderzoeken de aangetroffen funderingen, vloeren, waterkelders en beerputten.

Vanmiddag gaven medewerkers van Erfgoed Leiden e.o. een toelichting op de opgravingen die ook de komende tijd nog doorgaan. Chris de Waard sprak met bouwhistoricus Michel van Dam en met archeoloog Marianne Rietkerk van ELO.

Onderzoek in fases
In deze eerste fase wordt het muurwerk tot op ongeveer één meter onder het maaiveld onderzocht. Hierna maken de archeologen tijdelijk plaats voor de aannemer. Deze zal damwanden plaatsen voor de diepe bouwkuip die hier zal komen. In fase twee vindt de opgraving plaats tussen deze damwanden. Dit onderzoek vindt plaats tot op vier meter onder het maaiveld. Dat is dieper dan gebruikelijk, maar de Zara vestiging die op de locatie komt, krijgt een kelderverdieping, waardoor alle resten ook echt verwijderd moeten worden.

Geschiedenis van het Maredorp
De opgraving vindt op de plaats van het vroegere Maredorp aan de noordelijke oever van de Rijn. De Haarlemmerstraat was van oorsprong een dijk. Deze is waarschijnlijk in de 12e eeuw aangelegd. Uit historische bronnen is bekend dat Maredorp bij de stadsvergroting van 1346/1355 onderdeel ging uitmaken van de stad Leiden. De verwachting is dat er al een nederzetting aan de noordzijde van de Rijn aanwezig was. Echter er zijn weinig historische bronnen uit de beginperiode en er zijn weinig grootschalige archeologische onderzoeken uitgevoerd.

Tijdens een opgraving in 1985 op de plaats van C&A werden resten van houten gebouwtjes gevonden uit de tweede helft van de dertiende eeuw. Dit waren wellicht bijgebouwtjes bij een boerderij.

Verwachtingen
Aan de noordzijde van de Rijn wordt een vergelijkbare ontwikkeling verwacht als aan de zuidzijde van de Rijn. Ook hier zal in de 13e eeuw landwinning hebben plaatsgevonden. Wanneer dat precies is gebeurd, is echter niet bekend. Ook is niet bekend wanneer dit buitendijks gebied ten zuiden van de dijk is volgebouwd. Had de bebouwing hier vanaf het begin al een stedelijk karakter of stonden hier eerst boerderijen?

 

Leiden