Leiden gaat miljoenen bezuinigen: 'Grootste crisis in zeventig jaar'

De gemeente Leiden gaat 3,4 miljoen euro extra bezuinigen om een aantal zaken structureel voort te kunnen zetten waarvoor de afgelopen jaren alleen incidenteel geld was gevonden. Dat blijkt uit de begroting die gisteren is gepresenteerd. Eerder werd al 1,8 miljoen aan bezuinigingen ingeboekt op het sociaal domein.

Structureel wordt er in de plannen geld vrijgemaakt voor de subsidie aan PS|theater. Die past volgens het college goed bij de stadsvisie, waarvan cultuur een van de pijlers is. Ook afspraken uit het college-akkoord uit 2018 waarvoor nog geen dekking was, worden van geld voorzien in de begroting die donderdagavond aan de raad werd overhandigd.

Het gaat hierbij om de herinrichting van het Roomburgerpark, inclusief de aanleg van een vierde hockeyveld, de openbare ruimte rond het Diamantplein en het Energiepark als onderdeel van het Singelpark. Ook minder tastbare zaken worden van financiering voorzien. Snelle hulpverlening voor inwoners met schulden en voortzetting van de stedelijke jeugdaanpak worden geborgd als de raad de voorstellen van het college overneemt.

Een derde cluster activiteiten die alleen mogelijk worden als de raad instemt met de bezuinigingen, betreft zaken die moeten zorgen voor economisch herstel. De Economische agenda Leidse Regio, maar ook wil het stadsbestuur geld vrijmaken om in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen, zoals het Urban Data Center, projecten op het gebied van informatievoorziening en de gemeentelijke ontwikkelpool voor talentvolle medewerkers.

Bezuinigingen
Naast de begroting presenteerde wethouder Paul Dirkse van financiën een apart voorstel met tientallen bezuinigingen. Een greep daaruit laat zien dat alle grote beleidsterreinen daardoor worden ‘getroffen’. Een deel van de bezuinigingen gaan de burgers terugzien in de stad. Zo worden gebakken klinkers bij herbestrating voortaan zoveel mogelijk opnieuw gebruikt in plaats van dat er nieuwe worden ingeklopt en in de Stevenshof, het Hooghkamerpark en het Noorderpark worden de waterspeelplaatsen opgeheven. Het buitenbad van zwembad de Zijl gaat dicht. Volgens Dirkse is dat goed te verdedigen nu buitenbad de Vliet grondig wordt gerenoveerd en er bovendien een nieuw binnenbad wordt gebouwd.

Een andere opvallende bezuiniging is het schrappen van een deel van het extra budget – het gaat om 125.000 euro per jaar – voor het tegengaan van ondermijning. Het CDA maakte zich daar in het verleden sterk voor en wist daarvoor enkele jaren geleden extra geld binnen te slepen. Het schrappen van een deel van de inzet van personeel in gemeentelijke fietsparkeergarages moet ook de nodige besparingen opleveren en een efficiënter gebruik van het gemeentelijk wagenpark levert naar verwachting ruim 65.000 euro per jaar op.

Ook het college zelf moet het voortaan met minder geld doen voor hun representatieve activiteiten. Dat worden dus kleinere bosjes bloemen bij bezoekjes van burgemeester en wethouders. Bij het onderwijs wordt met geld geschoven. Geld voor innovatie gaat voortaan naar stenen. Leiden komt bijna zestig miljoen euro tekort voor onderwijshuisvesting in de komende tien jaar. “En dan moet je keuzes maken”, zegt Dirkse die er op wijst dat de nood echt hoog is: “We zitten in de grootste crisis in zeventig jaar”.

Meer inkomsten
Naast bezuinigingen kon wethouder Dirkse van financiën ook enkele meevallers betrekken bij zijn lastige zoektocht. Zo krijgt Leiden van het rijk meer geld voor bijstandsuitkeringen dan waarop, en waarmee, eerder was gerekend. Ook hoopt Leiden op meer inkomsten. Onder meer door het verhogen van de toerismebelasting (plus vier ton), het duurder maken van een bezoek aan de Lakenhal en hogere tarieven voor sportverenigingen.

Corona
Van het Rijk heeft Leiden inmiddels een kleine tien miljoen aan coronacompensatie ontvangen. Daarvan is een bedrag van acht ton nog onzeker. Het geld wordt onder andere gebruikt voor steun aan de cultuursector (een miljoen) en extra ondersteuning van Leiden Marketing. Die organisatie leeft van toeristenbelasting en die inkomsten zijn gekelderd.

Raad aan zet
Het college doet de raad een hele serie voorstellen om tot 3,4 miljoen aan bezuinigingen te komen. Dat is een ton meer dan nodig, die ruimte heeft de raad dus alvast om een aantal bezuinigingsvoorstellen te schrappen.

Leiden Politiek