Meedenken over jubileum Leidens Ontzet levert handvol ideeën op

In 2024 is het 450 jaar geleden dat Leiden door de watergeuzen werd ontzet van de Spaanse belegeraars en zo’n jubileum moet groots gevierd worden. Om ideeën op te doen hield de 3 October Vereeniging samen met Stadslab Leiden afgelopen weekend de eerste twee online brainstormsessies, waar iedereen suggesties kon doen om dat bijzondere jaar extra luister bij te zetten.

Of het komt doordat 2024 nog wel erg ver weg lijkt of dat de leden van de 3 October Vereeniging gewoon afwachten wat er gaat gebeuren, is niet duidelijk, maar erg groot was de bereidheid om mee te praten tot nu toe niet. De ‘Voorschoten-sessie’ werd door een handvol speciaal gevraagde inwoners bijgewoond, die voor Oegstgeest ging in verband met te weinig aanmeldingen niet door (maar er komt een herkansing) en de online bijeenkomst voor Leidenaren leverde zaterdagmiddag ook niet veel meer dan tien ingelogde stadsgenoten op.

Voorzitter Guido Marchena van de Jubileumcommissie 450 Jaar Ontzet van de 3 October Vereeniging over de meedenksessies.

Degenen die er wel bij waren, lieten overigens wel volop van zich horen en dus kan Guido Marchena die het jubileumjaar coördineert, de komende tijd vooruit met het uitzoeken hoe realistisch en wenselijk de opgeworpen plannen zijn. Iedereen kon de gedachten de vrije loop laten. Marchena leidde de meedenksessie in met de woorden dat iedereen zich maar moest voorstellen de baas van Leiden te zijn en ook van de 3 October Vereeniging. “Oh ja, en geld speelt geen rol.”

Voorschoten
De eerste brainstorm, met Voorschotenaren, leverde met name de vraag om lesmateriaal op, zodat de jeugd op school kan leren over het beleg en het ontzet van Leiden. Een ander concreet idee uit die Leidse buurgemeente was het organiseren van meerdere taptoes die vanuit de regio naar plekken in Leiden gaan die een bijzondere betekenis hebben voor de 3 oktoberviering.

Progapanda
Uit de Leidse sessie kwamen meerdere opmerkingen over de schaduwzijde van Leidens Ontzet. Kunstenares Jacowies Surie vindt die kant nog steeds onderbelicht, hoewel iedereen inmiddels wel heeft meegekregen dat de geuzen geen lieverdjes waren. Ook de verhalen over het beleg mogen wel wat toegankelijker worden gebracht, zei journalist Gijsbert van Es die ook meewerkte aan allerlei initiatieven in Leiden. Bijvoorbeeld dat burgemeester Van der Werf zijn arm heeft aangeboden aan de hongerende bevolking. “Hij wilde gewoon herkozen worden en liet een propagandastuk schrijven.”

Schansen
Archeoloog en journalist Ruurd Kok was een van de aanwezigen die wel graag ziet dat de Spaanse schansen op een of andere manier worden teruggebracht in het landschap. Ook de enkele jaren geleden wetenschappelijk vastgestelde plek van de Schans Lammen mag wel wat meer aandacht krijgen. Hetzelfde geldt voor de Poelschans aan de Rijnsburgerweg. “Een Leidse schansenroute lijkt me geweldig”, vond Kok die ook wel brood ziet en een boek en een fietsroute. “En misschien wel een symposium, samen met andere ontzetsteden zoals Alkmaar.”

De schansen zichtbaar maken past mogelijk wel in de geschiedenis. “In het verleden zijn bij belangrijke jubilea ook monumenten opgericht”, memoreerde Marchena. “Het Van Houtmonument bij het Plantsoen bijvoorbeeld. En een schans is ook een soort monument.”

Strijd
Een Leids Paleo kwam ook op het digitale bord met ‘geeltjes’ terecht. “Met teams uit de honderd buurten van Leiden en de regio die het tegen elkaar opnemen”, opperde Van Es Die het ook wel de moeite waard vindt om te kijken of de reuzen naar leiden kunnen komen die door Leeuwarden liepen toen die stad Europese hoofdstad van Nederland was.

Kutmuziek
Sanneke wil graag markeerpunten in de stad. Plekken die te maken hebben met Leidens Ontzet en waar dan iets wordt verteld over die periode. Ook een Maxi-koraal, een stadsbrede gezamenlijke maaltijd en een speciale tentoonstelling in de Lakenhal kwamen langs. “Maar alsjeblieft geen keiharde kutmuziek! Onversterkt en fanfareachtig”, luidde nog een hartekreet van Surie. Een stilstaande optocht waar het publiek langstrekt sprak ook tot de verbeelding.

Ludiek
Meer ludieke plannen kwamen aan het einde van de bijeenkomst ook langs. Een formeel Spaans excuus en herstelbetalingen in peen en ui, het terughalen van roofkunst uit Madrid en een feest voor ouderen in Park Matilo, terwijl de jeugd de stads in wordt gestuurd zorgden voor de nodige hilariteit. En scepsis bij de organisatoren waar het haalbaarheid betreft.

Er staan nog twee sessies op het programma. Aanmelden kan via deze link.
Leiderdorp: zaterdag 17 december om 11.00 uur
Oegstgeest: zaterdag 17 december om 13.00 uur
Zoeterwoude: zaterdag 17 december om 15.00 uur

Niet alleen inwoners mogen deelnemen aan de sessies, maar ook ondernemers, organisaties, verenigingen en andere belangstellenden mogen meedenken.

Cultuur Leiden Leidens Ontzet 2024