Hoe zinvol is kunst in de buitenruimte?

Er is waarschijnlijk niemand in Leiden die ze niet kent, de imposante bronzen beelden van Pieter van der Werf en Herman Boerhaave op hun hoge sokkels. En iedereen heeft weleens de enorme roestkleurige zuilen nabij het Pesthuis gezien. Of de fontein bij het Stadhuis en die op het Kooiplein. Het is allemaal kunst in de openbare ruimte die je het hele jaar door op ieder moment van de dag of de nacht gratis kunt bekijken. Maar welk nut heeft buitenkunst nu eigenlijk?

Sandra Spijkerman, kunsthistorica en specialist op het terrein van actuele kunst in de openbare ruimte, legt in het Sleutelstadprogramma Cultuur071 uit dat naar haar mening buitenkunst om meerdere redenen van belang is. “Het maakt je stad, omdat het een duidelijk ruimtelijk effect heeft. Zo’n beeld van Van der Werf is bepalend voor de beleving van het park en het geeft betekenis aan de locatie. We staan niet voor niets op 3 oktober op die plek met zijn allen te zingen. Het heeft daarmee ook een sociale functie. En die betekenis hoeft niet alleen historisch te zijn. Een kunstwerk kan ook de urgentie van maatschappelijk relevante thema’s tonen.”

Spijkerman is al sinds ze in Leiden studeerde geïnteresseerd in hedendaagse buitenkunst. “Met kunstenaars van actuele kunstwerken kan je in gesprek gaan, vragen wat ze met een bepaald werk bedoelen. Ik vind dat een fascinerende gedachte. En dat werken buiten staan, vind ik extra mooi. Het zijn tenslotte werken die veelal met belastinggeld zijn gerealiseerd, dan moet iedereen ook in de gelegenheid zijn om ze te bekijken.”

Schaal
Spijkerman zegt dat het van essentieel belang is dat de schaal van een werk op een juiste wijze correspondeert met de locatie waar het is geplaatst. “Wanneer dat niet klopt, werkt het niet. Kunstenaars die niet gewend zijn om kunstwerken voor de buitenruimte te maken, vergissen zich daar vaak in. In het atelier lijkt het werk al snel groot, maar op een plek buiten is het dan toch vaak te klein.”

Wil je meer horen hoe Sandra Spijkerman bijvoorbeeld denkt over de keuze voor tijdelijke dan wel permanente kunst, of over haar kijk op de discussie rond de plaatsing van werken van lokale kunstenaars versus die van internationale kunstenaars, luister dan naar het interview dat Cultuur071 op 27 mei met haar had.

Interview Cultuur071 met Sandra Spijkerman (vervolg).

Cultuur Leiden