Voorschoten vreest ravijnjaar: 'Tijd voor een fusie met Leiden?'

Te weinig ambtenaren, te weinig geld en heel veel plannen om uit te voeren. En dan is Voorschoten ook nog eens een zogenaamde nadeelgemeente, dat betekent dat er veel minder geld vanuit het Rijk komt, terwijl de kosten op alle fronten stijgen. GroenLinks-voorman Albert Deuzeman zei donderdagavond 11 juli in de gemeenteraad: “Voorschoten verzuipt, de bezuinigingen die er aankomen gaan er echt wel inhakken. Is het wellicht tijd om met Leiden te gaan praten over een fusie?”

“Want wat ga je doen met je voorzieningen, wat ga je doen met je sociaal beleid? Het was fijn geweest als het college daar al iets over bekend had gemaakt, maar dat is niet zo in deze kadernota waarin we de plannen voor de toekomst bespreken. Als we met elkaar concluderen dat deze bezuinigingen niet meer verantwoord zijn, dan moet je naar je inwoners kijken en niet vasthouden aan een eigen gemeentehuis. We hopen dat het niet zo ver komt en dat het kabinet tot inkeer komt, maar we moeten wel voorbereid zijn.”

GroenLinks-fractievoorzitter Albert Deuzeman in gesprek met Marjolein Altena.

Dat leek een bommetje maar eigenlijk reageerden de andere partijen vrijwel niet op zijn uitspraak. Alleen het CDA liet bij monde van fractievoorzitter Patricia Kortekaas weten daar absoluut geen voorstander van te zijn. Maar er moet wel iets gebeuren.

Duidelijkheid
Wethouder Van der Elst waarschuwde van de week al dat Voorschoten moet gaan bezuinigen. De vooruitzichten van het ravijnjaar hangen als een zwaard van Damocles boven de gemeente. “Vrijwel niks is zeker. Hoeveel minder geld komt er vrij, hoeveel gaan de kosten voor het sociaal domein, en met name de jeugdzorg, stijgen? Er moet wat gebeuren maar wat en hoe?”

De raad wist het ook niet meer. De kadernota met de plannen voor volgend jaar gaf weinig duidelijkheid, vond de meerderheid. Zelfs coalitiepartner VVD riep op tot scherpere keuzes vooral op het onderwerp wonen. “Focus vooral op één project dat nu nog in de ideefase is, en voer dat dan ook uit”, zei fractievoorzitter Katrien van Meenen.

Watertrappen
Ook D66 kijkt naar Leiden. “We zijn aan het watertrappen, we gaan nog niet kopje onder maar we raken wel uitgeput. Waar ligt de grens waarop het verantwoordelijk is om Voorschoten zelfstandig te houden”, zei fractievoorzitter Jolien Schroot emotioneel. “Ik heb het gevoel dat de raad niet begrijpt hoe we er voor staan want wanneer moeten we zeggen: het gaat niet meer?”

En daar had Schroot gelijk in want de D66-motie om samen met andere nadeelgemeenten via de Vereniging Nederlandse Gemeenten krachtig te protesteren bij de overheid, en te onderzoeken welke juridische mogelijkheden er zijn, haalde het niet. Coalitiepartijen VVD, CDA en Voorschoten Lokaal stemden tegen.

Molensteen
Vooral de stijging van de kosten van de jeugdhulp zijn volgens alle partijen zorgelijk. “Het is een molensteen die om onze nek hangt”, erkende wethouder Hans van der Elst. “Het Rijk laat ons in de steek en wij hadden gehoopt op de nieuwe regering maar vooralsnog is daar nog geen reactie te verwachten.”

Hij was het niet eens met de oproep van D66 om krachtig te protesteren. “De VNG heeft ons gevraagd dat nou juist niet te doen maar in kaart te brengen waar de knelpunten zitten. 75 procent van de nadeelgemeenten heeft dat gedaan, wij ook. De resultaten van dit onderzoek waren echter teleurstellend.”

Sociaal Domein
SP en PvdA verbaasden zich erover dat de kosten van het sociaal domein geen prioriteit hebben in de plannen van het college. “Je kunt wel het Ambachts- en Baljuwhuis prachtig opknappen maar daar hebben ouders die wachten op hulp erg weinig aan.” Ook de vergrijzing in Voorschoten gaat volgens de twee partijen steeds meer zorggeld kosten. Wethouder Hans van der Elst gaf aan dat die prioriteit er wel is.

OZB
Het uitgangspunt is om de lasten voor inwoners niet te laten stijgen maar tijdens de vergadering liet wethouder Van der Elst weten dat dat toch een mogelijkheid is om de inkomsten te verhogen. Dat zou dan via de gemeentelijke belastingen gaan.

Ambtenarenorganisatie
Groot probleem is daarnaast dat de ambtenarenorganisatie te klein is voor de vele projecten. Er is geen geld voor uitbreiding van de organisatie en de arbeidsmarkt kent een grote krapte. Zorgelijk vond de raad. Een mening die gedeeld werd door portefeuillehouder burgemeester Stemerdink. “We hebben een fantastische organisatie die zich drie slagen in de rondte werkt vooral op onderdelen zoals ruimtelijke ordening. Er wordt zelfs in weekenden en vakanties doorgewerkt. Dat ondersteun ik niet. Als je vakantie hebt, moet je je kunnen opladen. We moeten prioriteiten stellen, projecten een voor een uitvoeren met goede voortgang.”

Voor de burgemeester is de grens aan wat de organisatie aan kan, al in zicht. “We moeten met elkaar op zoek gaan naar een nieuw evenwicht en daar heb ik alle vertrouwen in. We hebben goud in handen met deze raad, college en ambtenarenorganisatie, dat gaat lukken.”

Burgemeester Nadine Stemerdink in gesprek met Marjolein Altena.

Kritisch kijken naar uitgaven
De kadernota werd uiteindelijk aangenomen door coalitiepartijen VVD, CDA en Voorschoten Lokaal. Samen hebben zij een meerderheid. Oppositiepartijen GroenLinks, D66, PvdA en SP stemden tegen maar gaven wel aan mee te willen denken over bezuinigingen.

Het aannemen van de kadernota betekent dat plannen zoals onder andere de centrumvisie en het sportaccommodatiebeleid uitgevoerd kunnen worden maar de raad gaf het college wel de opdracht om kritisch naar uitgaven en investeringen te kijken en wellicht goedkoper te werken of het project te vertragen. De partijen vroegen het college om in september met een financieel uitgewerkt plan voor bezuinigingen te komen.

Unaniem werd ook de motie aangenomen om de kruising Mozartlaan/Leidseweg in 2025 aan te pakken. “Een knelpunt waar het vooral ’s ochtends heel druk is.”

Het gelukspoppetje dat Esther Mieremet van D66 voorafgaand aan de vergadering aan de raadsleden en het college gaf, leek te werken. “Ik vind dat we los van de inhoud, elkaar geluk en vrolijkheid moeten blijven geven en verbinding houden”, zei ze.

Het werd zeer gewaardeerd en alhoewel oppositie en coalitie het op veel punten niet eens waren, was de unanieme mening dat er goed moet worden samengewerkt om de problemen het hoofd te kunnen bieden.

Politiek Voorschoten