Deel dit bericht!  

Hermelijn Smits: 'Voorkomen is beter dan genezen'

Pollen? Help. Aanvallen. Het afweersysteem van mensen is complex en niet onfeilbaar. Iemand die een allergie heeft of een intolerantie voor een bepaalde stof, heeft last van een op hol geslagen afweersysteem. Onderzoeker Hermelijn Smits probeert het systeem dat het menselijk lichaam moet beschermen op te voeden.

De lente is in aantocht en dat is voor een flinke groep mensen het nies- en proestseizoen. Zij hebben last van hooikoorts. Een allergie voor stuifmeelkorrels, ook bekend als pollen. “Op zich zijn pollenkorrels en pindakaas niet gevaarlijk, maar bij sommige mensen kan het heftige reacties oproepen. Ons afweersysteem moet lichaamsvreemde, gevaarlijke stoffen aanvallen. Maar soms reageert het ook op onschuldige stoffen.”

Smits is hoogleraar Immuunmodulatie door gastheer-commensaal interacties. Zij is op zoek naar manieren om het afweersysteem af te remmen, bepaalde signalen te negeren zodat er geen allergische reactie optreedt. “Voorkomen is beter dan genezen”, zegt Smits. Een beetje ouderwets gezegde wellicht, maar daarom nog niet minder waar.

Kennismakers Gerry van Bakel en Gideon Roggeveen in gesprek met Hermelijn Smits over pollen en allergie en wat er tegen te doen valt.

Voor een deel bepalen je genen of je ergens allergisch voor bent. Maar omgevingsfactoren spelen ook een rol. “De grote hamvraag is hoe kun je voorkomen dat mensen allergieën krijgen. We hebben gezien dat als je op een boerderij opgroeit dat je minder kans maakt op een allergie. Omdat je al vroeg in aanraking komt met allerlei micro-organismen. En die trainen je afweersysteem. En dat voorkomt dat je later een allergie oploopt.”

Huisdier
“In Finland hebben ze onderzoek gedaan naar blootstellen aan allergische stoffen. Niet vermijden, maar omarmen. Vooral bij jonge kinderen als het afweersysteem nog in opbouw is. Ga twee uur per dag naar buiten, ga gerust met je handen in de aarde. Neem een huisdier. Eet veel groente en fruit. En daar hebben ze gezien dat het aantal voedselallergieën met wel vijftig procent is gedaald. Je kunt dus je afweersysteem opvoeden. Daar willen we in Nederland ook aandacht voor vragen.”

Maar als je eenmaal een allergie hebt opgelopen, kan er dan nog iets genezen worden of in ieder geval behandeld? Tenslotte heeft wel twintig procent van de mensen in Nederland een allergie. “En bij kinderen is het vaak nog meer. Soms groeien ze daar overheen als jongvolwassenen. Maar vaak zie je later dat die allergische reactie toch weer de overhand krijgt.”

Uitgewerkt
Er zijn wel behandelmethodes, zoals immuuntherapieën. Daarbij spuiten ze steeds iets meer van de allergie-opwekkende stof in om mensen er toleranter voor te maken. “De therapie is op zich wel succesvol. Nadeel is dat de behandelingen erg lang duren. Wel tot vijf jaar en dan moet je steeds elke dag op hetzelfde moment een pilletje nemen. En daar zien mensen erg tegenop. En op een gegeven moment is de methode ook weer uitgewerkt en komen de klachten langzamerhand weer terug. Dus je moet eerst lange tijd elke dag pillen slikken en uiteindelijk kom je er niet helemaal en voor altijd van af.”

Toch zou Smits het mensen die heel erg veel last hebben van bijvoorbeeld hooikoorts wel aanraden. “Het duurt lang, maar je kunt dan wel een paar jaar zonder medicatie. En dat is beter dan de hele dag met een vol hoofd rondlopen.”

Advertentie