Onderwijs in het ziekenhuis: 'Even geen patiënt zijn, maar je gewoon kunnen voelen'

Ziek zijn is niet fijn en in het ziekenhuis liggen al helemaal niet. Niet voor grote mensen en zeker niet voor kinderen. Maar van buitenaf lijkt er dan misschien toch een voordeel te zijn: je hoeft niet naar school. Dat ligt in de praktijk toch wat anders. Het Willem Alexander Kinderziekenhuis (WAKZ) van het LUMC heeft een eigen schoolklasje.

Jolan Belt is consulent onderwijsondersteuning in het WAKZ. Bij de educatieve voorziening oftewel de ziekenhuisschool. “Ik geef les aan kinderen die langdurig opgenomen zijn. En ik begeleid kinderen ook bij hun terugkeer naar het reguliere onderwijs in de periode na ontslag. Ik probeer eigenlijk alles te doen wat nodig is om te zorgen dat het onderwijs door kan gaan.”

Stamceltransplantatie
“Wij merken eigenlijk dat kinderen het juist heel fijn vinden om les te krijgen tijdens het ziek zijn”, zegt Anne de Pagter, kinderhematoloog. “Omdat ze zich daarmee ook weer een beetje gewoon voelen.” En dat is niet vanzelfsprekend voor de patiënten van De Pagter. “Ik ben gespecialiseerd in bloedziekten. En dan nog specifieker in kinderen die een aangeboren aandoening hebben of een verworven aandoening van het bloed. Waarbij het nodig is om het bloedvormend systeem te vervangen. Dat heet een stamceltransplantatie en dat is wat we in Leiden doen.”

Kennismakers Gideon Roggeveen en Gerry van Bakel in gesprek met Jolan Belt en Anne de Pagter van Willem Alexander Kinderziekenhuis over belang van onderwijs aan jonge patiënten.

Niet iedereen die in het ziekenhuis terecht komt, krijgt ook les. “Wij starten met het geven van onderwijs als het verzuim meer dan twee weken is en de opname in het ziekenhuis langer dan een week duurt”, zegt Belt. “Wij merken dat kinderen het juist heel fijn vinden om les te kunnen krijgen tijdens het ziek zijn. Omdat ze zich daarmee ook weer een beetje gewoon voelen. Wij spreken de gezonde kant van kinderen aan en we bieden ook afleiding van pijn of angst bijvoorbeeld. En we bieden ook perspectief.”

Infectierisico
“Gezonde kinderen willen liever niet naar school, terwijl (chronisch) zieke kinderen vaak gewoon willen zijn. En daar hoort school bij”, vult De Pagter aan. Ook na ontslag uit het ziekenhuis willen kinderen graag zo snel mogelijk weer terug naar hun eigen school. “Soms is dat nog lastig bijvoorbeeld voor een infectierisico. In onze artsenoverleg waar we de medische situaties bespreken, komt regelmatig voor dat we zeggen: dit kind wil zo graag naar school, wat kunnen we doen om het toch mogelijk te maken? Ondanks het risico dat ze op school lopen, dat ze met bepaalde ziektes in aanraking komen.”

Om daar nog beter kijk op te krijgen doet De Pagter samen met collega’s uit het ziekenhuis en andere professionals zoals psychologen, pedagogen, maatschappelijk werkers onderzoek naar hoe het welzijn van kinderen met chronische of langdurige aandoeningen kan worden verbeterd. “Door allerlei medische innovaties hebben we heel veel bereikt. Een heleboel wetenschappelijke resultaten leiden tot betere behandelingen en dus ook een
betere overleving van veel meer kinderen. En daar ben ik heel blij mee. Tegelijkertijd is het belangrijk om te zien wat dat doet met het welzijn van al die kinderen. Kunnen ze ook echt meedoen op school, in werk, in sport, met spelen, met vriendjes.”

Expertise
Daarom kijken De Pagter en alle andere betrokkenen bij het onderzoek naar de hele keten. “Iedereen heeft zijn eigen expertise. En dat is ook het unieke van de aanpak die we hier kiezen dat we kijken naar de hele levensloop. Op al die verschillende domeinen, of het nu met het bloed te maken heeft, of met de psychosociale impact, of meedoen op school. Daar is veel meer expertise voor nodig dan alleen de dokter.”

Omdat de Universiteit Leiden 450 jaar bestaat is het LUF Kinderfonds opgericht dat drie onderzoeken naar welzijn van kwetsbare kinderen steunt. Via een crowfundingsactie wordt meer geld gezocht. Iedereen mag sponsoren. Kijk voor meer informatie op de website van LUF Kinderfonds.

Kennismakers is een programma op Sleutelstad.nl over wetenschap, onderzoek en onderwijs. Elke dinsdagavond van 19.00-21.00 uur. Ideeën, tips? Mail ons op kennismakers@sleutelstad.nl.

Leiden Onderwijs Wetenschap Kennismakers