Symposium rond Nobelprijs-jubileum

Honderd jaar geleden werd aan Hendrik Antoon Lorentz en Pieter Zeeman, toen hoogleraren aan de universiteiten van Leiden en Amsterdam, de Nobelprijs toegekend voor hun onderzoek naar de invloed van magnetisme op stralingsverschijnselen. De universiteiten van Amsterdam en Leiden zullen deze voor de Nederlandse natuurkunde belangrijke gebeurtenis op 11 oktober 2002 herdenken met een symposium “Zeeman, Lorentz & the electron”. Het symposium vindt plaats in Leiden.

In feite had het onderzoek van Zeeman en Lorentz de eerste waarneming van het elektron in oktober 1896 opgeleverd. Een half jaar na deze meting in Leiden wist J.J. Thomson in Cambridge het elektron te isoleren. Daarmee stond de ontdekking van het elektron als eerste van de elementaire deeltjes onomstotelijk vast. Een eeuw nadien is dit deeltje het werkpaard geworden van de elektronische industrie en is het niet weg te denken uit het dagelijks leven. Op het symposium zal de rol van het elektron in de natuurkunde en samenleving aan bod komen, zowel vanuit historisch perspectief als met een blik op de toekomst. Deelnemers zullen in de gelegenheid zijn om de proef uit 1896 zelf te herhalen. De sprekers zijn: S. Haroche (Parijs): “Atomic physics 100 years after Lorentz & Zeeman. Testing ground for the physics of quantum information”; A.J. Kox (Amsterdam): “Zeeman`s discovery & Lorentz` theory of electrons”; M.J.G. Veltman (Amsterdam): “Was Lorentz our first particle physicist?”; F. Wilczek (MIT): “Evolution of the concept of particle & the origin of mass”. De bijeenkomst zal geopend worden door de rector magnificus, prof.dr. D.D. Breimer. De Koninklijke Akademie van Wetenschappen (KNAW) heeft op 20 augustus bekend gemaakt dat de Lorentzmedaille door de KNAW is toegekend aan F. Wilczek voor zijn baanbrekende werk op het terrein van de deeltjesfysica. De medaille zal tijdens het symposium uitgereikt worden door de president van de KNAW, prof.dr. W.J.M. Levelt. Ook zal de voorzitter van de jury voor de Lorentzmedaille, prof.dr. A. Lagendijk, een laudatio uitspreken. De Lorentzmedaille wordt sinds 1927 om de vier jaar uitgereikt aan onderzoekers die uitzonderlijke prestaties hebben geleverd op het gebied van de natuurkunde.

Leiden