Leidse studenten ontdekken voorlopers sterrenstelsels

Een internationaal team van sterrenkundigen, waaronder de twee Leidse astronomen H. Rüttgering en M. Reuland, heeft een aantal niet eerder waargenomen melkwegstelsels op zeer grote afstand ontdekt. Het gaat volgens de negen astronomen om de voorlopers van de reuzensterrenstelsels. Dit heeft H. Rüttgering, verbonden aan de Sterrenwacht Leiden, bekendgemaakt.

De ontdekking werd gedaan met behulp van de grote Brits-Nederlandse-Canadese James Clerk Telescoop (JCMT) op Hawaii. Dat gebeurde bij nader onderzoek naar zeven eerder door hen ontdekte radiostelsels, die het hart vormen van groepen melkwegstelsels. Radiostelsels zenden licht, energie en radiostraling af.

Volgens de astronomen staan de nieuw waargenomen sterrenstelsels op een afstand van 10-12 miljard lichtjaren. Dat wil zeggen dat het licht en radiostraling van deze stelsels tussen de 10 en 12 miljard jaar naar de aarde onderweg zijn geweest. Het heelal zelf is niet ouder dan een kleine 14 miljard jaar.

Volgens de geleerden hebben de jonge sterrenstelsels zich kort na de Oerknal gevormd uit het gas dat na de explosie de ruimte vulde. Uit computermodellen blijkt dat dit gas al spoedig na de Oerknal zich eerst in sliertvormige structuren samentrok alvorens sterren te vormen en uiteindelijk tot sterrenstelsels samen te klonteren. Dat in het zo jonge heelal de vorming van sterren blijkbaar al op zo’n grote schaal plaatsvond, is volgens de onderzoekers een verrassing.