Het moet gezegd: Leiden heeft in wethouder Paul Laudy (Bouw en Openbare Ruimte) niet de grootste wethouder, maar wel eentje die recht in z’n schoenen staat. Minister Stef Blok voor Wonen en Rijksdienst is dan wel een kop groter, maar dat schrok Laudy niet af. Tijdens het politiek café van de Leidse afdeling van de VVD in café l’Esperance was Blok gast en trapte Laudy af met een gesproken column. Daarin zette hij onder meer vraagtekens bij de door VVD-minister Blok ingevoerde verhuurdersheffing: “Een verhuurdersheffing is prima om de sector te laten bloeden voor excessen uit het verleden, maar niet als daarmee aantoonbaar de primaire doelstellingen niet langer kunnen worden gehaald. Stelt u zich eens voor. Uw baas vraagt u om beter te presteren, maar houdt wel het salaris van januari en februari in.”
Chris de Waard luisterde mee met de column van wethouder Laudy en sprak vervolgens met minister Blok en wethouder Laudy over met name de doorstroming op de sociale huurwoningmarkt.
Laudy is VVD’er. Hij is ook kritisch en pragmatisch. En hij plaatst in zijn column de nodige kanttekeningen bij het VVD-PvdA regeringsbeleid. Kanttekeningen die hij ‘voortschrijdend inzicht’ noemt, als Blok hem fijntjes wijst op het VVD-verkiezingsprogramma. De heren hebben het dan over de situatie aan de onderkant van de huurmarkt, die van de sociale huurwoningen.
Daar stokt het. Daar stokte het al voordat er sprake was van vluchtelingen uit oorlogsgebieden. Laudy stelde vast dat er te weinig sociale huurwoningen beschikbaar zijn om iedereen die daar recht op heeft te huisvesten. Wachttijden die oplopen tot zes jaar zijn het gevolg.
Hij deelt de regeringsanalyse dat scheefwonen een belangrijke oorzaak is. Maar hij stelt inmiddels ook vast dat het voor scheefwoners duurder maken van hun huurwoning, niet veel zoden aan de dijk zet. Aan het begin van het informele deel van de avond vertelt hij meer te verwachten van het verleiden van mensen om ze naar kwalitatief betere woningen te laten verhuizen. “Van een paar tientjes huurverhoging raken scheefwoners niet onder de indruk.” Hij pleit dan ook voor meer ruimte voor corporaties op dit punt. Dat blijkt niet zuiver des VVDs.
Het is wellicht typerend voor de man uit de praktijk: de wethouder die ziet hoe de stagnatie aan de onderkant van de huurmarkt in combinatie met meer gegadigden leidt tot steeds grotere druk en tot groeiende onvrede omdat ‘nieuwkomers onze huizen krijgen’. Er móeten dus meer mogelijkheden komen; of dat nu extra sociale huurwoningen zijn, of de sobere ‘container-variant’ voor vluchtelingen waardoor de druk afneemt.
Stef Blok wekte de indruk verder van de praktijk af te staan en meer op macro-niveau bezig te zijn. Zo is in zijn zienswijze huisvesting gekoppeld aan inkomen en verhuizen mensen mee met de ontwikkeling van dat inkomen. Dat Nederlanders een van de meest honkvaste volkeren zijn, past daar niet in en kwam jammer genoeg niet ter sprake. Blok weet zich gesteund door het EIB dat naar zijn zeggen becijferde dat groei vooral mogelijk is in de vrije sector huurmarkt (en de koop). Maar de grote vraag blijft vooralsnog hoe je mensen verleidt hun goedkope huurwoning te verlaten. “Ze hebben een BMW voor de prijs van een Skoda”, volgens Blok, die daarmee onbedoeld(?) aangaf niet veel te zien in Laudy’s verleidingsstrategie. Sociale huurwoningen zijn in Nederland blijkbaar van te goede – BMW – kwaliteit. En dan heb je dus altijd een wachtlijst.
Het gesprek over de woningmarkt werd uit z’n evenwicht gehaald door de onverwachte toename van vluchtelingen. Is dat een tijdelijk probleem, of blijven ze in Nederland? Blok probeerde het af en toe met een kwinkslag. Maar de essentie was: “Je kan niet verwachten dat er permanent twintig-, dertigduizend woningen leegstaan voor een eventuele crisis”.
Huisvesting blijkt een lokaal probleem, een lokale aangelegenheid. Dat verklaart, volgens Blok, waarom in Leiden wachtlijsten bestaan, terwijl er landelijk gezien geen tekorten zijn. Daarom ziet hij voor gemeentebesturen een belangrijke rol weggelegd in dat huisvestingsbeleid, de woonvisie. Laudy kent de getallen: 20% van de nieuwbouw in Leiden moet sociale huur zijn. En daarvan moet ongeveer een kwart worden gereserveerd voor urgente gevallen. Wat rest, is niet voldoende om de wachtlijsten snel weg te werken.
Voor wie in een gemoedelijke sfeer, met een man of veertig, van gedachten wil wisselen: het eerstvolgende politiek café is op 16 november met als gast staatssecretaris Sander Dekker.
Sleutelstad Media
Middelstegracht 87A
2312 TT Leiden
E-mail
redactie@sleutelstad.nl
Telefoon Redactie
071 - 5235907