Wetenschapsbeurs komt je niet zomaar aanwaaien

Voor niets gaat de zon op. Ook wetenschap kost geld en daarom vragen onderzoekers vaak een beurs aan. Dat gaat niet eenvoudig, de eisen zijn hoog en de vraag is groot. Alleen de beste onderzoeksvoorstellen krijgen de beurs.

Andrea Evers met een van haar respondenten

“Wij wetenschappers moeten ontzettend ons best doen”, zegt psycholoog Andrea Evers die deze week een Vici-beurs kreeg van de NWO (Nederlandse organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek). “Ik ben vorig jaar maart begonnen en ben er een jaar heel intensief mee bezig geweest.“ Eerst werd haar voorstel goedgekeurd, daarna moest Evers reageren op kritiek van collega onderzoekers en in de laatste ronde werd ze uiteindelijk uitgenodigd voor een interview. 

Met het geld kan ze haar onderzoek naar psychologische effecten van onverklaarbare pijn verder uitbreiden. “We weten al een tijdje dat psychologische factoren hieraan kunnen bijdragen.” Evers wil nu ook naar neuropsychologische stofjes gaan kijken. “Het is voor het eerst dat het zo breed en interdisciplinair wordt aangepakt.” 

Veni Vidi Vici

Mirjam Rigterink, beleidsmedewerker bij de NWO.

De Vici-beurs is afkomstig van de NWO die al de aanvragen binnen krijgt. “We hebben drie onafhankelijke onderzoekscommissies ingesteld om de aanvragen te beoordelen”, zegt Mirjam Rigterink, senior beleidsmedewerker bij de NWO. “Per jaar krijgen we 200 tot 250 Vici-beurs aanvragen binnen.” Daarvan wordt de helft uitgenodigd en krijgen 30 tot 35 aanvragen een beurs.

Criteria

De eisen zijn streng. “We kijken eigenlijk altijd naar drie criteria. Hoe goed is de aanvrager? Hoe goed is de onderzoeker zelf? En als derde: wat is de relevantie voor de maatschappij?” De laatste eis weegt het zwaarst voor de beoordeling. De NWO wordt immers deels door de overheid gefinancierd.

De NWO geeft niet alleen Vici-beurzen weg. Voor beginnende wetenschappers zijn er de Veni-beurzen en gevorderde wetenschappers vragen een Vidi-beurs aan. Van de eerste groep krijgt de NWO veruit de meeste aanvragen binnen, ongeveer 1.000 per jaar. De Veni-beurzen worden ongeveer 350 keer aangevraagd. “Totaal worden er ongeveer 2.000 beurzen aangevraagd waarvan we slechts 15 procent kunnen honoreren.” Of Rigterink dat jammer vindt? “We zouden graag meer mensen blij maken, maar hebben simpelweg niet meer geld, dan houdt het op.”

Jesse Kromhout in gesprek met Andrea Evers in het wetenschapsprogramma Science071.

Jesse Kromhout in gesprek met Mirjam Rigterink in het wetenschapsprogramma Science071.

Leiden Science