Plastic maakt de wegwerpmaatschappij mogelijk

Vorig jaar verruilde Leiden de plastic-wegwerpbeker voor een steviger exemplaar met statiegeld. Volgend jaar voert Nederland statiegeld in op kleine petflesjes, een besluit waar Leidenaar Merijn Tinga zich hard voor heeft gemaakt. Mooie resultaten, maar het is nog niet genoeg. Plastic wordt te gemakkelijk eenmalig gebruikt en dan weggegooid. En veel van dat afval komt in zee terecht.

Mei is plastic-vrij-maand en dan lijkt het algauw of al het plastic in het verdomhoekje zit. Maar ook Plastic Soup Surfer Merijn Tinga trekt niet ten strijde tegen alles dat van plastic is gemaakt, maar wel tegen de wegwerpmaatschappij die de wereld opzadelt met veel te veel plastic afval dat overal in doordringt. Documentairemaker Jan Stap volgde het Leids plastic in het recycle-proces en leerde dat goed recyclen een flinke klus is, waar vaak te licht over wordt gedacht.

Uitzending Sleutelstad TV
Zondag 17 mei zond Sleutelstad TV twee films uit over plastic. Allereerst ‘From source to sea’ van Eelke Dekker die Merijn Tinga op de voet volgde toen hij in 2017 de Rijn afpeddelde op een supboard gemaakt van plastic afval. Met zijn tocht langs de iconische rivier die hoog in de Zwitserse alpen ontspringt en door Duitsland naar Nederland stroomt om uiteindelijk bij Rotterdam in de Noordzee uitmondt. Daarna volgde de documentaire Leids Plastic waarin Jan Stap het hele recycle-proces volgt van plastic dat in het restafval terecht is gekomen. Per 1 januari 2019 besloot de gemeente Leiden de aparte inzamelbakken voor plastic af te sluiten en te kiezen voor nascheiding. Stap was benieuwd hoe dat recycle-proces in elkaar steekt en hoe succesvol.

In de aansluitende Q&A gingen Merijn Tinga en Jan Stap met elkaar in discussie naar aanleiding van vragen van lezers en luisteraars van Sleutelstad, onder leiding van presentator Gerry van Bakel. Over nut en noodzaak van bronscheiding versus nascheiding verschillen Tinga en Stap licht van mening. Maar ze zijn het eens dat plastic moet worden beschouwd als een waardevolle grondstof waar we veel zuiniger mee om moeten gaan. En uiteindelijk wil niemand plastic vinden in de vissen die op ons bord terechtkomen.

Consumenten
Er is een rol weggelegd voor consumenten die op elk moment de keuze kunnen maken iets wel of niet te kopen, of om plastic te hergebruiken of te recyclen. En al klinkt recycling leuk en goed, het is niet de oplossing voor al het plastic afval. En vergeleken met andere landen in Europa mag Nederland en dus ook Leiden nog wel een stapje harder lopen, vinden zowel Stap als Tinga. Want van al het plastic dat wordt weggegooid wordt minder dan de helft gerecycled. Voor Tinga is het duidelijk dat statiegeld een goed middel is. Volgens hem levert dat hoogwaardig recycle-materiaal op. En dat kan ook voor andere producten als petflesjes.

Producenten
Maar ook de producenten moeten aan het werk. Er moeten veel minder soorten plastic gemaakt worden, want al die verschillende kleuren en toevoegingen maken het lastig om plastic te sorteren en te hergebruiken. Volgens Tinga wordt er in de industrie al gekeken naar mogelijkheden om het aantal soorten plastic verpakkingen terug te brengen tot vijf. In de film van Stap pleit een Delftse professor ervoor om producenten het plastic na gebruik terug te laten nemen. Volgens hem gaan die producenten er dan snel voor zorgen dat het plastic beter hergebruikt en gerecycled kan worden.

Duurzaamheid Economie Leiden Maatschappij