De ‘pretgolf’ is voorbij, ziekenhuizen zetten zich schrap

De tweede coronagolf heeft zijn onschuld verloren. Na de oplopende besmettingscijfers is er nu ook een sterke stijging van ziekenhuisopnames te zien. Het LUMC nam al maatregelen: kantine gesloten, beperking van bezoek en uitstel van sommige afspraken.

Sinds eind juli liep het aantal besmettingen al op. Alleen leidde dat wekenlang niet tot een stroom nieuwe patiënten naar de ziekenhuizen. Ook eind augustus ging het landelijk maar om drie of vier ziekenhuisopnames per dag – terwijl er dagelijks al vijfhonderd nieuwe besmettingen geteld werden.

Gekanteld
De rust in de ziekenhuizen en het mooie zomerweer brachten een wat zorgeloze stemming teweeg – bij jongeren, maar ook bij sommige ministers van justitie. Er werd soms haast lacherig gedaan over de golf nieuwe besmettingen zonder zichtbare gevolgen. Een soort pretgolf dus, waarbij informele feestjes eigenlijk best leken te kunnen.

Maar dat beeld is snel gekanteld. Sinds een dag of tien loopt het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen snel op. Landelijk zijn de ziekenhuisopnames in één week verdubbeld tot 26 per dag. Ook het aantal sterfgevallen loopt weer op: van 14 vorige week naar 33 in de laatste week.

Beperking bezoek
In onze regio is de omslag net zo drastisch. In week 37 (tot en met 13 september) hoefde er in de hele GGD-regio Hollands Midden geen enkele coronapatiënt naar het ziekenhuis. In de laatste week waren dat er al zes, waarvan twee uit Leiden. Gisteren werden er in één dag in de regio drie nieuwe ziekenhuisopnames geteld. En er is nu ook weer elke paar dagen een sterfgeval te betreuren.

Het LUMC ging deze week al over tot een reeks maatregelen. Het restaurant is gesloten voor het publiek en het bezoek aan patiënten wordt beperkt. Geen hele families, maar maximaal één bezoeker per keer, met mondkapje. Ook wordt de reguliere zorg van het LUMC hier en daar al uitgesteld.

Nu ook ouderen
De zomer zonder volle ziekenhuizen is dus de stilte voor de storm geweest. En dat de stroom patiënten nu zo snel groeit, is wel te verklaren. Tussen besmetting en ziekenhuisopname zit vaak minstens een week. En belangrijker nog: de golf besmettingen begon deze zomer bij jongeren en begint nu pas op grotere schaal de ouderen te bereiken.

De GGD Hollands Midden liet het vandaag in een nieuwe grafiek zien. Begin september bleken jongeren in de teststraten veel vaker positief te testen dan de leeftijdsgroepen daarboven. Maar in twee weken zijn de besmettingen juist in die groepen sterk opgelopen. En dan gaat het om de ouders en grootouders van de jongeren.

Bij zijn briefing in de Tweede Kamer wees Jaap van Dissel van het RIVM vandaag op de alarmerende situatie. De besmettingen blijven snel oplopen, GGD’s laten noodgedwongen het bron- en contactonderzoek voor een groot deel aan de positief geteste personen zelf over. En de sterfte onder ouderen (vooral 80-plussers) neemt net als in maart weer snel toe.

Nieuwe stijging
De stijging in aantal nieuwe besmettingen houdt niet vanzelf op. Volgens het RIVM zijn nu landelijk ongeveer 100.000 mensen besmettelijk. Maar deze berekeningen zijn steeds gebaseerd op tellingen van een week geleden. Het echte cijfer kan dus ook al 150.000 zijn. Dat is dan nog maar de helft van het aantal dat achteraf berekend is voor maart van dit jaar.

Voor Leiden en omgeving is de situatie nu wezenlijk anders dan toen. In het voorjaar was Brabant het ‘epicentrum’ van de epidemie in Nederland, maar nu zijn we dat zelf. Onze stad en regio behoren nu al tot de gebieden met het hoogste aantal besmettingen per inwoner. En de cijfers stijgen ook nog eens sterker dan elders.

Gisteren bleek zelfs dat de cijfers voor Leiden van afgelopen week waarschijnlijk een onderschatting zijn geweest. Na de 170 nieuwe besmettingen die de GGD meldde (een verdubbeling), kwamen er op maandag plots nog 56 nieuwe bij. Een groot deel daarvan waren vertraagde testuitslagen uit afgelopen week. Iets dergelijks gold ook voor de gehele GGD-regio. De besmettingen lopen hier dus nog sterker op dan gedacht.

Verstandig
In maart en april is gebleken dat een besmettingsgolf wel degelijk in te dammen is. Na de invoering van de lockdown bleven de besmettingen nog een dag of tien stijgen, en de piek op de IC kwam nog eens twee weken later. Maar het kón. De politiek, RIVM en GGD’s hopen nog steeds dat de golf deze keer te breken valt zonder lockdown, dus door verstandig gedrag van burgers. We zullen heel snel merken of die hoop terecht is.

Leiden Maatschappij Regio