Internationale sterrenkundeprijs voor Leidse hoogleraar

Het Franse Astronomische Genootschap SAF (Société Astronomique de France) heeft zijn internationale sterrenkundeprijs, de Jules Janssen Prize, toegekend aan hoogleraar Ewine van Dishoeck. De bijbehorende penning werd eerder deze maand aan Van Dishoeck overhandigd door Thierry Montmerle (Paris Institute of Astrophysics, en oud-secretaris van de Internationale Astronomische Unie). Vanwege de coronamaatregelen vond de ceremonie online plaats.

Van Dishoeck ontving de prijs voor haar onderzoek naar moleculaire astrofysica. “Dat gaat over de chemie tussen sterren. Iedereen kijkt ’s nachts wel eens naar boven en ziet de sterren. Ik kijk naar de gassen die er tussen zitten. De bouwstenen waaruit nieuwe sterren ontstaan”, vertelt Van Dishoeck in wetenschapsprogramma Science071.

Ewine van Dishoeck vertelt over haar onderzoek en prijs in Science071.

Prijzen
Het is niet voor het eerst dat de hoogleraar in de Moleculaire Astrofysica een prijs krijgt voor haar onderzoek. Eerder werden de Spinozapremie (2000), de Albert Einstein World Award of Science (2015) en de Kavliprijs (2018), ook wel de Nobelprijs van de astronomie, aan haar uitgereikt.

Van Dishoeck promoveerde in 1984 aan de Universiteit Leiden. Hierna bekleedde zij wetenschappelijke posities aan de universiteiten van Harvard, Princeton en Caltech in de VS voordat ze in 1990 terugkeerde naar de Sleutelstad. In 2018 is Van Dishoeck voor drie jaar benoemd tot president van de Internationale Astronomische Unie (IAU).

Jules Janssen
De prijs die Van Dishoeck kreeg is vernoemd naar astronoom Jules Janssen (1824-1907). Janssen was president van het Franse astronomische genootschap SAF van 1895 tot 1897. Hij stelde onder meer deze prijs in, die sinds 1897 jaarlijks wordt uitgereikt aan afwisselend een Franse en een buitenlandse astronoom. De prijs wordt toegekend voor uitmuntend wetenschappelijk werk en voor de bijdragen aan de publieke verspreiding van sterrenkunde.

Eerder prijswinnaars zijn onder anderen Percival Lowell (1904), Max Wolf (1912), Robert Esnault-Pelterie (1930), Albert Einstein (1931), André Danjon (1950), Jean-Claude Pecker (1967), Evry Schatzman (1973), Audouin Dollfus (1993), Michel Mayor (1998), Pierre Lena (1999), Reinhard Genzel (2000) en Françoise Combes (2017).

Leiden Science