SGP en Volt in debat: abortus, onderwijsvrijheid en gekozen burgemeesters

De Tweede Kamerverkiezingen staan voor de deur en daarom gaan aspirant volksvertegenwoordigers uit de Leidse regio in Politiek071 met elkaar in debat. Met deze week: Geert Schipaanboord (SGP) en Jeroen van Iterson (VOLT).

Geert Schipaanboord (35) woont al sinds zij studietijd in de regio: eerst in Leiden en nu in Leiderdorp. In dit dorp is hij sinds 2014 actief als raadslid. Dit begon met de eerste zetel voor de Christenunie-SGP in de geschiedenis. Onderwijs en zorg zijn voor Schipaanboord thema’s die hem aan het hart gaan. Zo zet hij zich in voor het controversiële artikel 23 waarin de vrijheid van onderwijs geregeld staat. Hij vindt het namelijk belangrijk dat de vrijheid van schoolbesturen gewaarborgd wordt, vandaar zijn stelling: ‘De vrijheid van onderwijs moet stevig worden vastgelegd in de wet’.

Aan de andere kant van de tafel (en het politieke spectrum) zit de kersverse nummer 15 van Volt Jeroen van Iterson (24). Opgegroeid in Rijnsburg en inmiddels neergestreken in Oegstgeest. De jonge politicoloog zet zich in voor een, naar eigen zeggen, nieuw en fris beleid: Europa staat hierin centraal. Hij is van mening dat er meer gelijkheid moet komen door het promoten van inclusiviteit en maakt zich hard voor LHBTI-emancipatie. Hij betreedt de ring, zijn media-debuut, met de stelling: ‘We moeten af van de verplichte vijf dagen bedenktijd bij abortus’.

Politiek071-presentator IJsbrand Terpstra in gesprek met Geert Schipaanboord (SGP) en Jeroen van Iterson (Volt)

Gekozen burgermeester
De eerste stelling is van onze redactie en betreft een gekozen burgemeester in Nederland. De twee politici staan al direct recht tegenover elkaar. Van Iterson vangt aan: ‘‘We willen dat burgers meer te zeggen hebben over wie er op die post komt.’’ De angst dat het wellicht een populariteitsshow wordt, heeft Volt niet en ze verwijzen naar het Ierse model van de gekozen burgemeester. “Op voordracht van de wethouders worden er een aantal kandidaten naar voren geschoven waaruit burgers kunnen kiezen om willekeur tegen te gaan.”

Schipaanboord stelt dat een gekozen burgemeester niet handig is. “Wij zijn voorstander van het oplossen van problemen en er zijn eigenlijk geen problemen omtrent burgemeesters. Ze zijn in Nederland juist vaker populair dan andere politici omdat ze boven de partij staan.” Ook stelt hij dat de gemeenteraad al veel invloed heeft op het burgemeesterschap en dat daardoor burgers op die manier hun invloed kunnen uitoefenen.

Volt is van mening dat we in Nederland flink achterlopen op andere Europese landen waar een gekozen burgemeester al tot de norm behoort. “We willen graag nieuwe manieren introduceren om verbondenheid van burgers en politiek te vergroten en daar hoort wat ons betreft een gekozen burgemeester bij.”

Vrijheid van onderwijs
Over de vrijheid van schoolbesturen is de SGP duidelijk: “We zien dat steeds meer partijen zeggen dat we artikel 23 moeten moderniseren, maar voor mij klinkt dat als minder ruimte voor religieus onderwijs. Ik ben ook belastingbetaler en mijn kinderen hebben het naar hun zin op school. We moéten gelijk bekostigd openbaar en bijzonder onderwijs behouden in Nederland.”

In het beroemde artikel 23 wordt de vrijheid van scholen geregeld, wat in het verleden ook vaak heeft geleid tot commotie omdat christelijke scholen hieronder de vrijheid voelden om een verklaring te verlangen van hun leerlingen waarin ze – in de geest van de school – homoseksualiteit afwijzen. Volgens Van Iterson verschuilen christelijke schoolbesturen zich achter dit artikel. “We zien dat er 135 gereformeerde scholen zijn in Nederland die zo’n document voorleggen en dat vinden wij kwalijk.”

Van Iterson stelt dat het onderwijs een open ontmoetingsplaats moet zijn waarbij mensen van allerhande religies bij elkaar samenkomen. “Ik wil niet alle religieuze scholen over een kam scheren maar we zien vaak dat wanneer er vanuit een bepaalde levensovertuiging les wordt gegeven, er een soort parallelle samenleving ontstaat. De vrijheid van het kind staat in deze niet centraal, maar meer de vrijheid van religie.”

Vijf dagen bedenktijd bij abortus
Voor Volt is het zelfbeschikkingsrecht voor vrouwen een belangrijk punt: “Op dit moment is er een verplichte bedenktijd van vijf dagen voor zwangere vrouwen die een abortus overwegen. Deze vrouwen worden naar huis gestuurd met de boodschap dat ze ‘er maar even goed over na moeten denken’.” Van Iterson noemt het ‘betutteling’ en vindt dat dit gedachtegoed thuishoort in de vorige eeuw. “De wet die dit regelt komt uit de jaren ’80 en is dus inmiddels veertig jaar oud. Hij is dus verouderd en het is tijd voor de volgende stap.”

Maar volgens de SGP is het denken over abortus helemaal doorgeslagen in Nederland: “Waar ik wel van schrik, en dat zie ik ook in Volt, is dat de abortuswet een soort symbool van vooruitstrevendheid wordt. Het gaat over hele grote vraagstukken, die van het ongeboren leven en die moeten we koste wat kost beschermen. In de bescherming hoort ook die bedenktijd.” De SGP’er verwijst naar de wettelijke bedenktijd als je iets koopt om je de ruimte geven te bedenken. “Waarom dan niet met zulke grote medisch-ethische kwesties?”, vraagt het Leiderdorpse raadslid zich af.

Leiden Leiderdorp Oegstgeest Politiek