Stoomtreinmuseum Katwijk Leiden klaargestoomd voor jubileumseizoen

Het jaar 2020 had een feestelijk jaar moeten zijn voor Stoomtreinmuseum Katwijk Leiden, maar door de coronacrisis konden de champagneflessen om hun vijftigjarig bestaan in stijl te vieren, niet ontkurkt worden. De daaropvolgende lockdown luidde een uitzonderlijke periode in, waarin volop werd toegewerkt naar een jubileumheropening met een opgeknapt museum en een nog verder uitgebreide collectie. Nu is het museum klaar om opnieuw de deuren te openen.

Stoomtrein Katwijk Leiden is opgericht in 1970. Tussen 1970 en 1992 werd er gereden op een uitgebreid smalspoornet in de Katwijkse duinen, maar in 1992 verhuisde het materieel naar het recreatiegebied Valkenburgse Meer. Op de nieuwe locatie in Valkenburg maakte de organisatie, die volledig op de inzet van vrijwilligers en de bijdragen van bezoekers en fondsen draait, een enorme groei door. Het museum kreeg een geregistreerde status, de collectie werd alsmaar groter en tal van nieuwe projecten werd uitgevoerd.

De afgelopen jaren is een buitenmuseum gerealiseerd waarvan het station het laatste grote gebouw is. Dit stationsgebouw is een exacte replica van station Gorssel voor de Stoomtram Zutphen-Emmerik. Dit jaar wordt de laatste hand gelegd aan een tweede motorlocomotieven-loods en krijgt het museum een compleet nieuwe inrichting en een moderne museale uitstraling.

Startklaar voor seizoen 2021
Hoe en wanneer musea na de lockdown hun deuren weer kunnen openen, is nog niet duidelijk. Zodra het kabinet daarvoor groen licht geeft, wordt het vuur van de stoomlocomotieven opgestookt en staan er zo’n honderdvijftig vrijwilligers klaar om weer leven in de brouwerij te brengen.

Hoewel het museum tijdens het winterseizoen voor publiek gesloten is, blijft er altijd genoeg werk over om de vrijwilligers bezig te houden. Er is tijdens de afgelopen winter dan ook harder dan ooit gewerkt aan verschillende grote projecten. Zo gaat de lus om het Valkenburgse Meer sluiten, verrijst er een tweede motorlocomotieven-loods in het buitenmuseum en ondergaat het museum dit jaar een complete metamorfose. Bij de heropening wordt de collectie dan ook volgens de modernste standaarden tentoongesteld. Tegelijkertijd wordt er op de werkplaats een aantal grote restauratieprojecten afgerond. Zo is onlangs nog een Spoorijzer stoomlocomotief uit 1937 ‘fit’ verklaard.

Kleurrijke geschiedenis
Vrijwilliger Roel Koolen loopt al 45 jaar rond op de bouwwerf van het Stoomtreinmuseum. Hij is inmiddels zo ervaren dat hij makkelijk projecten leidt en overziet. “Toen ik hier als vijftienjarige kwam aanzetten, kon ik misschien net de band van mijn fiets plakken”, lacht Koolen. “Door hier al die jaren ervaring leer je jezelf heel wat vaardigheden aan. Al doende leer je!”

Koolen is niet de enige vrijwilliger die sinds zijn neerstrijken niet meer weg te slaan is bij de werkplaats. “De meeste vrijwilligers zijn gepensioneerde mannen die voor hun plezier hier komen klussen en soms zelfs hun eigen geld investeren in de restauratie van bepaalde onderdelen”, aldus Koolen. “Stilzitten is voor ons geen optie en bovendien is het hartstikke gezellig om met een groep echte liefhebbers aan de slag te gaan en die prachtige oude treinstellen weer kleur te geven.”

Uitstel jubileumviering
In 2020 bestond het Stoomtreinmuseum officieel vijftig jaar, maar vanwege de coronacrisis kon dit niet op toepasselijke wijze gevierd worden. “Erg jammer natuurlijk”, bevestigt publiciteitsmedewerker Peter Soonius. “Dan maar een jaartje wachten. Die extra tijd gebruiken we om nog grootser uit te pakken. Wij zijn er helemaal klaar voor om – wanneer dat geoorloofd is – wederom bezoekers te verwelkomen.”

Cultuur Leiden Maatschappij