Dubbelportret: mini-documentaires over een eerste ontmoeting

Onbekend maakt onbemind. De Stichting WijZijn wil mensen verbinden en stereotypen staan daarbij vaak in de weg. Zo ontstond het idee voor ontmoetingen tussen Nederlandse en Syrische kunstenaars. Waarbij ze ontdekken wat hen samenbrengt. Filmmaker Jan Stap legde de eerste ontmoetingen vast.

In de mini-documentaires Dubbelportret laat Jan Stap zien hoe de twee kunstenaars elkaar voor het eerst spreken. Aeham Sadoon, dichter, acteur en toneelmaker, sprak met Inge Reisberman, beeldkunstenaar, af in een schuilkerk. Ayman Ghoujal, fotograaf en filmmaker, en Izaak Zwartjes, beeldhouwer, zagen elkaar in het atelier van de laatste. Stap kijkt toe, laat zien zonder in te grijpen. Het is aan de kunstenaars zelf om hun ontmoeting vorm te geven. Onlangs gingen de films in première in Museum De Lakenhal.

Een reportage van verslaggeefster Gerry van Bakel.

Reisberman en Sadoon tasten voorzichtig elkaars grenzen af. Zittend in de Lokhorstkerk bespreken ze hun kijk op kunstenaarschap. Reisberman wilde graag zout en zeepbellen in de film laten zien. “Het zout staat voor bewaren, het pekelen en de zeepbellen vertegenwoordigen de vluchtigheid. Je ziet inderdaad het meanderen naar contact, hoe leer je elkaar kennen? Het ging heel zacht, heel open. Je ziet goed de nieuwsgierigheid van ons allebei.” Sadoon vindt het spannend om zichzelf terug te zien. “Ik vind het een hele mooie film. Het ging om verbinding maken tussen kunstenaars.”

In het atelier van Zwartjes is de sfeer heel anders. Dat komt ook door de kunstwerken van de beeldhouwer. “Je zou eigenlijk in de film ook de geur moeten kunnen laten ruiken”, zegt fotograaf en filmer Ayman Ghoujal, die gelijk een klik heeft met Zwartjes. “Die geur was heel erg uniek en is zo verbonden met het werk van Zwartjes.”

Verbinding
Nikita Swikker van de stichting WijZijn koppelde de vier kunstenaars in duo’s aan elkaar. “Wij wilden laten zien dat twee mensen die elkaar nog nooit hebben ontmoet, maar wel de wil hebben om verbinding te maken dat die dan ook tot stand komt. Dit project onderzoekt stereotypen die verbinding in de weg kunnen staan en daar hebben zowel kunstenaars als vluchtelingen mee te maken.”

Jan Stap is blij dat de films nu eindelijk te zien zijn. “Het zijn mini-documentaires over spontane ontmoetingen tussen twee kunstenaars die allebei een band hebben met Nederland. Zij hebben de films ook nog niet gezien. We hopen op deze manier mooie dingen naar boven te halen en ik denk dat dat goed is gelukt.” De films zijn online te bekijken: Ontmoeting tussen Zwartjes en Ghoujal en Ontmoeting tussen Reisbergman en Sadoon.

Cultuur Leiden