Studenten gaan universiteitsgebouw blokkeren vanwege nieuwe camera's

Studenten van de Universiteit Leiden willen op 7 december uit protest een uur lang de ingang van het Lipsiusgebouw aan de Cleveringaplaats blokkeren. Ze zijn tegen de nieuwe camera’s die sinds vorig jaar op de universiteit hangen. Deze waren bedoeld om bezoekers te tellen, maar blijken veel meer te kunnen, bleek uit onderzoek van universiteitsblad Mare.

Door Lieuwe van Slooten en Casper Chaudron

In het coronajaar 2020 heeft de universiteit bij alle ingangen van gebouwen en collegezalen zogenaamde slimme camera’s opgehangen. Deze 371 camera’s zijn bedoeld om personen te tellen, maar blijken veel meer te kunnen. Zo zijn ze in staat om het geslacht van iemand te registreren en zien zelfs of iemand een gezichtsmasker draagt. Daarnaast was het systeem in eerste instantie niet goed beveiligd.

“Ik ben er om meerder redenen tegen”, zegt Joris Wiebes. Hij is student Arts, media en society en organiseert de protestactie. “De camera’s kunnen gegevens meten en aan elkaar kunnen koppelen. Die data is slecht beveiligd en ik ben bang dat dat uitlekt.”

Kaak
Verder is Wiebes niet blij met de mogelijkheden van de camera’s. Zij kunnen namelijk meer dan waarvoor ze bedoeld zijn. Hoewel de universiteit zegt dat ze ingesteld zijn op alleen het herkennen van silhouetten, is de student er niet gerust op. “Het is alsof je een kakkerlakkenplaag oplost door ze kapot te slaan met een vlammenwerper. Terwijl de vlammenwerper bedoeld is voor het wegbranden van de kakkerlakken. Dan gebruik je het gewoon verkeerd.”

Tot slot is de manier waarop de universiteit dit heeft aangepakt, niet in goede aarde gevallen. Zo hingen de camera’s er al een jaar voordat studenten en medewerkers daar vanaf wisten. Bovendien werden zij pas ingelicht pas nadat Mare de kwestie aan de kaak stelde.

Tekst gaat door onder foto

Een beveiligingscamera in het Lipsius met daarboven een slimme camera

Collegegeld
Wiebes wil op dinsdag 7 december een uur lang de ingang van het Lipsiusgebouw blokkeren. “Om de vijandige omgeving die de universiteit heeft gecreëerd te weerspiegelen”, staat er in de aankondiging. Naast de protestactie is Wiebes bezig met een brief naar het Universiteitsbestuur.

Een andere student heeft een petitie opgezet tegen de camera’s. Die is inmiddels al meer dan 1500 keer ondertekend. “We zijn niet gevraagd om toestemming”, zegt iemand onder de digitale handtekeningenactie. “Hier betaal ik geen collegegeld voor”, schrijft iemand anders.

Antwoord
Naar aanleiding van de ophef stuurde het college van bestuur van de universiteit afgelopen week een uitgebreide mail naar alle studenten en werknemers. Daarin legden ze uit wat het belang is van de camera’s: ‘waardevolle informatie tijdens de coronapandemie’ en ‘relevante informatie voor roostermakers’. Tegelijkertijd gaf de universiteit toe steken te hebben laten vallen als het gaat om de communicatie. “Dat had beter gekund en daar leren we van.”

Het zorgde voor een nieuwe storm van kritiek. Zo liet Mare er een factcheck op los en bleek niet alles in de mail van de universiteit te kloppen. Er zou onder meer nooit iemand herkenbaar in beeld zijn geweest volgens de universiteit, maar uit gegevens die de universiteitskrant in handen heeft blijkt dat bij minstens één camera niet het geval te zijn. Het maakt de ophef compleet.

Bespreking
Dat het leeft onder studenten, blijkt uit de activiteit die studievereniging Itawana van de opleiding Antropologie heeft aangekondigd. Die nodigt studenten uit om binnenkort met elkaar in gesprek te gaan over de nieuwe camera’s. Docenten van de faculteit Andrew Littlejohn en Rodrigo Ochigame zullen spreken over het onderwerp en er wordt afgesloten met een discussie.

Ook Wiebes legt zich er in ieder geval niet zomaar bij neer. “Het doel van onze aangekondigde protestactie is een signaal afgeven dat we het er niet mee eens zijn en willen opkomen voor studenten die zich geïntimideerd voelen. We hopen dat het in combinatie met de brief zal leiden tot een conversatie met het bestuur over het ofwel verwijderen de camera’s, ofwel in discussie gaan met studenten over oplossingen.” Als de universiteit niks doet naar aanleiding van zijn protest zal hij doorgaan met actievoeren.

Leiden Onderwijs