Bereid je voor om thuis oud te worden, zeggen ouderenzorgorganisaties

Vijftigers en zestigers van nu moeten zich afvragen of hun woning toekomstbestendig is. “Leg een spaarpotje aan om de nodige aanpassingen in huis te kunnen doen en om zorg in te kunnen kopen. En kijk om je heen of je in de buurt mensen kan helpen”, zegt Anne Leemhuis, bestuurder van Marente en voorzitter van AVANT, de koepel van samenwerkende ouderenzorgorganisaties in Zuid-Holland Noord.

AVANT bereidt zich samen met zorgkantoor Zorg en Zekerheid voor op de grote knelpunten in de ouderenzorg. In februari 2023 presenteerden zij hun ideeën in een regiovisie. Eind 2021 riep AVANT code rood uit. Al in 2025 verwachten zij dat duizend mensen die verpleeghuiszorg nodig hebben, dit niet kunnen krijgen. Deze tekorten lopen op tot ruim vierduizend plaatsen in 2040.

Anne Leemhuis van AVANT over antwoord op code rood.

Langer thuis
De tekorten ontstaan als gevolg van de vergrijzing, waardoor de vraag naar ouderenzorg toeneemt. Anne Leemhuis, bestuurder van Marente en voorzitter van AVANT, vertelt dat het eerst de meest logische oplossing leek om het aantal verpleeghuiszorgplaatsen uit te breiden. Om zo’n uitbreiding mogelijk te maken zou over twintig jaar een op de vier beroepskrachten in de zorg moeten werken. Leemhuis: “Het geld dat daarmee gemoeid is zou dan moeten verdubbelen en dat gaan we maatschappelijk met elkaar niet voor elkaar krijgen.” De tekorten hebben daarom als gevolg dat mensen met een zorgvraag in de toekomst langer thuis blijven wonen. De ouderenzorg moet dan structureel anders georganiseerd worden.

Iedereen wordt mantelzorger
Door het toenemend aantal thuiswonende ouderen met een zorgvraag, is te verwachten dat iedereen vroeg of laat mantelzorger wordt. “Dat is misschien best een harde boodschap”, zegt Anne Leemhuis, “maar dat zal in onze optiek echt onvermijdelijk zijn. Dit betekent bijvoorbeeld dat je een verantwoordelijkheid hebt om naar je ouders en naar je buren om te kijken en waar mogelijk wat te helpen om het leven goed door te laten gaan.” Hij vertelt dat de zorg soms onnodig zwaar wordt wanneer mantelzorgers niet goed weten wat een effectieve aanpak is. Zorgorganisaties gaan daarom meer kennis en vaardigheden delen met mantelzorgers, zodat de zorg prettiger kan verlopen.

Ook breder in de maatschappij is meer begrip van bijvoorbeeld dementie belangrijk om beter met elkaar samen te leven. Leemhuis: “Voor iedereen die zelf in de rij staat en ziet dat er voor hen een klant is die wat onhandig opereert, zou ik ook zeggen: nou niet meteen geïrriteerd worden, maar wat rustiger en toleranter daarmee omgaan.”

Voorbereidingen
Naast de zorgorganisaties zetten ook gemeenten, welzijnsorganisaties en woningbouwcoöperaties zich in voor een meer toekomstbestendige en dementievriendelijke samenleving. Ook kunnen mensen zelf voorbereidingen treffen. Anne heeft hiervoor drie tips. Vijftigers en zestigers van nu kunnen zich als eerste afvragen of hun woning toekomstbestendig is. Kan deze worden aangepast als er zorg nodig is, of moeten ze dan verhuizen? In het laatste geval is het raadzaam om dit tijdig te doen, zodat buren al vertrouwd zijn zodra er mogelijk wat burenhulp nodig is. Ten tweede is het verstandig om een spaarpotje aan te leggen om de nodige aanpassingen en zorg in te kunnen kopen. De derde tip is voor mensen die geconfronteerd worden met iemand in de omgeving met beginnende dementie of een andere ziekte. Leemhuis: “Je weet dat je als mantelzorger aan de slag zal moeten, dus lees je er een beetje op in, of kijk eens op internet en denk na over welke rol als mantelzorger het best bij jou past.”

Economie Leiden Leiderdorp Maatschappij Oegstgeest Voorschoten Zoeterwoude