Taalsafari Leiden: Standje Zurloh aan de Breestraat

De komende tijd publiceert Sleutelstad wekelijks een aflevering van Taalsafari Leiden. Een serie die historicus/journalist Girbe Buist maakt met steun van het Leids Mediafonds. Deze week: Het Zurloh-blok.

Het bouwblok ‘Mosterdsteeg-Breestraat-Botermarkt’ in de Leidse binnenstad wordt ingrijpend verbouwd. Er komen een Albert Heijn supermarkt, 25 woningen en een ondergrondse fietsenstalling voor circa 425 fietsen.

In het bouwblok staat onder meer het historische Zurloh-pand aan de Breestraat 130-132. Dit monument wordt momenteel gedeeltelijk gesloopt en herbouwd. De firma Zurloh had tot 1910 een winkel en atelier in stoffen en dameskleding aan de Botermarkt 16.

In 1909 kreeg de architect Leo van der Laan de opdracht om aan de Breestraat een winkelwoonhuis te bouwen voor de heer J.H. Zurloh. Het werd een van de eerste deftige winkels in dameskleding aan deze brede Leidse winkelstraat. Het Zurloh-pand heeft drie bouwlagen en een zadeldak.

Het was een manufacturenzaak en een van de eerste Leidse confectiewinkels, die door dames uit de ‘gegoede standen’ werden bezocht. De tweede en derde bouwlaag zijn voorzien van ritmisch geplaatste grote ramen met een halfboog. De onderliggende winkelpui springt enigszins terug, maar niet voldoende om het winkelpubliek werkelijke bescherming te bieden voor de regen.

Het gebouw is illustratief voor de omslag rond 1900. De Breestraat veranderde toen van een voorname woonstraat naar een winkelstraat voor het rijkere publiek. In 1970 werd Maison Zurloh volgens het gidsje ‘Wandelend Leiden ontdekken’ van Michel Remery gesloten, omdat er geen opvolger was voor de heer Zurloh. Het pand werd overgenomen door C&A voor de afdeling herenmode.

De heer Zurloh leeft voort in de Leidse volkstaal: een ‘standje Zurloh’ kan je zeggen als iemand een uiterst merkwaardige houding aanneemt. Het is genoemd naar de pose van de etalagepoppen met dameskleding, destijds in de etalage aan de Breestraat.

De taalsafari Leiden wordt mogelijk gemaakt door het Leids Mediafonds.

Cultuur Leiden Taalsafari Leiden