Toneelvereniging Onder Ons speelt absurdistisch stuk KRAS

De koninklijke toneelvereniging Onder Ons uit Hazerswoude-Rijndijk speelt over twee weken de voorstelling KRAS, geschreven door Judith Herzberg. In dit absurdistische en poëtische toneelstuk staat een Amsterdamse familie in de jaren tachtig centraal. Op 10 maart gaat de voorstelling in première, maar tussen de repetities door schoven regisseur Gideon Roggeveen en een van de acteurs, Ben van Leeuwen, aan bij Cultuur071.

Roggeveen, bekend van het Sleutelstad-programma Radio Weetlust, is blij om weer terug te zijn in de theaterwereld. “Ik ben meer een theatermaker dan een radiopresentator, ook al leek dat het afgelopen jaar misschien niet altijd zo. Het is fijn om weer met een voorstelling bezig te zijn.” Roggeveen regisseert een voorstelling waarin het publiek binnen kijkt bij een Amsterdamse familie, wonend aan de Prinsengracht. “Dit verhaal heeft geen kop of staart, maar je kijkt als het ware door het huis heen. Toen ik vanmorgen onderweg naar de studio van Sleutelstad was, betrapte ik mijzelf erop dat ik zelf ook bij mensen naar binnen keek om te zien wat zich daar afspeelt. Dit stuk bestaat uit vier delen en elke keer zie je weer wat er gebeurt op een nieuwe dag.”

In het stuk van Herzberg is te zien hoe de moeder des huizes iedere ochtend wakker wordt in een enorme chaos. “Je kijkt naar binnen op een bijzonder moment, er is namelijk ingebroken, maar er is niets meegenomen”, vertelt Roggeveen. “Een voor een komen haar kinderen binnen en zien we hoe de familie reageert op de inbraak. De volgende dag is er weer ingebroken en druppelen weer alle kinderen een voor een binnen. Op een gegeven moment vraag je je af: heeft dit een verband met elkaar?”

Van Leeuwen vertolkt de rol van de oudste zoon binnen de familie en is een kunsthandelaar. “Wat ook opvallend is, is dat de kinderen ook elke keer hun partners meenemen naar het huis van hun moeder. Tussen deze personages bestaan veel spanningen. Gedurende het stuk zul je zien dat deze spanningen steeds hoger oplopen en escaleren.” Als theatermaker neemt Roggeveen binnen het stuk van Herzberg, geschreven in 1988, de tekst als uitgangspunt. “Ik verander niks aan het script, maar hier is ook alles mee gezegd. Herzberg heeft er een soort sport van gemaakt om alles zo multi-interpretabel mogelijk te maken. Dit bood mij wel veel ruimte. Ik wil het publiek ook de vrijheid geven om verschillende interpretaties aan de scènes te geven.”

Als een jas
De gelaagdheid binnen de karakters, waar andere toneelverenigingen al eerder bij Cultuur071 over spraken, is ook voor Roggeveen en Van Leeuwen vanzelfsprekend. “Zonder die gelaagdheid weet je niet hoe je je tekst over moet brengen. De tekst is als een jas: je kunt een nieuwe jas aantrekken, maar vervolgens moet die ook nog lekker zitten. Eigenlijk wil je dat het voelt als een jas die je al twintig jaar aanhebt. Een nieuwe jas is mooi, maar je moet er wel nog even in groeien. Hetzelfde geldt voor een nieuwe tekst leren en daarom is die gelaagdheid belangrijk”, stelt Roggeveen.

Van Leeuwen voegt hieraan toe dat je in de rol van het personage moet kruipen om te bedenken hoe je jezelf als acteur ziet. “Wat voor karakter heb ik? Hoe voel ik mij? Wat is de relatie ten opzichte van mijn tegenspeler? Je kunt een personage niet spelen, zonder dat je er een stukje van jezelf in stopt. Soms sta je hierdoor opeens voor het blok, omdat je iets moet doen wat je normaal gesproken nooit zou doen, maar tegelijkertijd kun je jezelf hiermee ook verrassen.”

Op vrijdag 10 maart speelt Onder Ons KRAS voor het eerst in Hazerswoude-Rijndijk en op zaterdag 25 maart is de voorstelling te zien in de Nieuwplaatz in Leiden. Kaartjes zijn te verkrijgen via deze link.

Leiden