Boek over verzetsgroep De Vonk: Leidse arts speelde sleutelrol in Tweede Wereldoorlog

Een illegale krant uitgeven was in de tweede wereldoorlog niet zonder gevaar. Aangespoord door een aantal opruiende brieven die Henriette Roland Holst aan het begin van de tweede wereldoorlog illegaal publiceerde, begon een groep socialistische vrijdenkers in 1940 toch een verzetsblad: De Vonk. Wie daar allemaal aan meewerkten en hoe ze dat voor elkaar kregen valt nu te lezen in het boek ‘Een schitterend ideaal’ van de Leidse historicus Rik Weeda.

“Diverse Leidenaren speelde een belangrijke rol in de groep-De Vonk” vertelt Weeda bij Cultuur071: “Jef last was een van de oprichters en hoofdredacteur van het blad.” Maar het gevaarlijkste deel was misschien wel het drukken en verspreiden. Daar speelden een aantal Leidse leden een belangrijke rol in. “Vanuit Leiden werden de bladen gestencild en verspreid over het land.”

Alle leden van De Vonk waren ook actief met ander geweldloos verzet, “vooral met het maken van valse distributiebonnen. Ze hadden vaak joodse onderduikers en die bonnen waren nodig om aan eten te komen.” vertelt Weeda. Een opvallende positie had de Leidse arts en seksuoloog Wim Storm. “Als arts aan het Academisch ziekenhuis in Leiden had hij een enorm netwerk. Hij heeft veel kinderen van Joodse onderduikers aan adressen geholpen.”

Dat heeft hem ook parten gespeeld. “Want ze brachten die kinderen naar Storm op het ziekenhuis. Maar op een gegeven moment zagen die Duitsers allemaal kinderwagens staan, buiten. Ze kregen argwaan en pakten hem om. Gelukkig is het hem gelukt om uit een trein te ontsnappen. Daarna heeft hij het verzet gewoon weer opgepakt.” Weeda voegt toe: “Het is een heel dappere vent geweest.”

Weeda heeft in 1980 nog de kans gehad een aantal van de leden te interviewen. Die persoonlijke verhalen zijn ook verwerkt in het nieuwe boek ‘Een schitterend ideaal’, waarin de kleurrijke geschiedenis van het blad en de geweldloze verzetsgroep-De Vonk wordt beschreven.

Historicus Rik Weeda vertelt over zijn nieuwe boek over de geweldloze verzetsgroep De Vonk die ook vanuit Leiden opereerden, bij Cultuur071.

 

Cultuur Leiden