Nieuwe reuzenslang van zeven meter ontdekt door Freek Vonk: 'Droom die uitkomt'

Bioloog Freek Vonk heeft een nieuwe soort anaconda ontdekt in het Amazoneregenwoud. Eerder werd er gedacht dat er maar een soort van de reuzenslang is, maar dat blijken er nu twee te zijn. “Dit had ik nooit verwacht.”

Vonk, die werkt als onderzoeker bij het Naturalis Biodiversity Center in Leiden, is de enige Nederlander die samen met veertien andere onderzoekers meewerkte aan de ontdekking. “Iedereen weet hoe gek ik op slangen ben. Dankzij deze dieren ben ik bioloog geworden. Dat ik nu betrokken ben bij het ontdekken van een nieuwe soort, is een droom die uitkomt.”

De groene anaconda is de grootste en bekendste slang ter wereld, vertelt de bioloog. “Deze reuzenslangen komen voor in Zuid-Amerika en houden zich voornamelijk op in tropische regenwouden en moerassen. Ze kunnen ruim zeven meter lang worden en meer dan 250 kilo wegen.”

Nu blijkt dus dat ‘de’ groene anaconda uit twee soorten bestaat. De reuzenslangen uit het noorden van Zuid-Amerika, dus uit landen als Venezuela en Suriname, blijken een andere soort te zijn dan de exemplaren uit andere landen. De soorten verschillen genetisch met zo’n 5,5 procent. Ter vergelijking: mensen verschillen ongeveer twee procent van chimpansees. De nieuwe soort heeft de Latijnse naam Eunectes akayima gekregen. Het woord ‘akayima’ komt uit de verschillende inheemse talen in het noordelijke deel van Zuid-Amerika, en betekent ‘grote slang’.

Volgens Vonk komt het wel vaker voor dat soorten die er voor mensen hetzelfde uitzien, toch tot verschillende soorten behoren. “Maar dat dit bij de grootste slang ter wereld ook het geval was, had ik nooit verwacht.” De onderzoeker noemt de ontdekking een van de absolute hoogtepunten in zijn carrière. “Ik heb al eerder een nieuwe slangensoort beschreven, maar dat was een klein gifslangetje uit Australië. Nu gaat het om een mythische en legendarische nieuwe slangensoort, eentje waar ik wel vier keer in pas!”

Freek Vonk met de nieuwe slangensoort die hij ontdekt heeft. (Foto: Studio Freek)

De ontdekking is ook belangrijk voor het natuurbehoud, zegt Vonk. “Je kan niet beschermen wat je niet kent. Pas nu we weten dat er niet één maar twee groene anaconda-soorten zijn, kunnen we bestuderen wat elke anaconda-soort nodig heeft om te overleven.”

De slangensoorten staan namelijk onder druk omdat de Amazone lijdt onder de klimaatverandering. Ook worden grote delen van het regenwoud gekapt. “De ontdekking van deze nieuwe soort anaconda is opwindend, maar tegelijkertijd is het van essentieel belang om te onderstrepen dat niet alleen bedreigde dieren, maar ook het bedreigde Amazonewoud worden onderzocht en beschermd.”

Leiden Wetenschap