Beelden in Leiden doet oproep voor meer (stand)beelden voor vrouwen

Zes jonge kunstenaars exposeren tot 4 augustus op de Hooglandse Kerkgracht tijdens ‘She Said’. Het is de nieuwste tentoonstelling van Beelden in Leiden die hiermee de vrouw in het middelpunt van de belangstelling zet. Het publiek kan ook dit jaar weer stemmen. De winnaar van de publieksprijs wordt bekend gemaakt bij de afsluiting van de expositie op 4 augustus.

De kunstenaars werden geselecteerd door curator Lieneke Hulshof. Hun opdracht: maak een beeld voor een vrouw. Meer beelden van vrouwen in de openbare ruimte is dan ook de indirecte oproep van de expositie van dit jaar. Dat werd donderdagmiddag ook verwoord door de inmiddels 86-jarige feministe Hedy d’Ancona die de opening verzorgde met een toespraak in de Lutherse Kerk.

Dat de roep om aandacht voor beeltenissen van vrouwen in de openbare Leidse ruimte geen overbodige luxe is, blijkt wel uit het feit dat al in 1987 in de Leidse Courant een artikel verscheen over een raadsvoorstel waarin de meerderheid van het college stelt dat er op de Hooglandse Kerkgracht een beeld moet komen van gravin Ada. Een belangrijke reden voor dit beeld is dat er toen in Leiden nog geen enkel beeld van een vrouw. Het beeld kwam er uiteindelijk nooit en ook nu is er nog maar weinig veranderd. Leiden telt exact één standbeeld ter ere van een vrouw: het monument voor Joke Smit dat in 1993 geplaatst is op het Alexandrine Tinneplein bij station De Vink in de Stevenshof.

Hedy d’Ancona, cultuurwethouder Yvonne van Delft en voorzitter Henriëtte van der Linden van Beelden in Leiden bij de opening van de expositie.

Voor deze editie zijn zes kunstenaars uitgenodigd om een nieuw beeld naar aanleiding van een vrouw uit de geschiedenis te maken. Het zijn Brigitte Louter (1996), Mickey Yang (1988), Luis Maly (1991), Kitty Maria (1992), Jaasir Linger (1991) en Caz Egelie (1994). Naast het beeld dat Caz Egelie maakte voor Ada van Holland en dat precies op de plek staat die de gemeenteraad in 1987 aanwees – tegenover de Hooglandse Kerk – zijn er beelden over de levens van: de Surinaamse arts Sophie Redmond, de Franse ecofeminist Françoise d’Eaubonne, de Lenca-milieuactivist Berta Cáceres, de Duitse politicus Petra Karin Kelly, de Nederlandse ontdekkingsreiziger Alexine Tinne, de Deense wetenschapper Inge Lehmann, de Amerikaanse uitvinder Mary Anderson en de Nederlandse performance kunstenaar Monique Toebosch.

De nieuwe werken zijn geen klassieke standbeelden, er wordt niemand op een sokkel geplaatst. Het zijn beelden die instaan tussen de vorm van het standbeeld en de autonome sculptuur. Zo onderzoekt de tentoonstelling hoe waardevolle verhalen van levens verteld en gedeeld kunnen worden zonder te vervallen in plat heldendom.

De vakjury wordt dit jaar gevormd door Marisa Monsanto als voorzitter, Nienke van der Wal, founder Young Collectors Circle, Klaas Wits, bewoner van de Hooglandse Kerkgracht, Anette Zondervan, directeur CBK Zuid-Oost en voormalig BiL-kunstenaar Tim Mathijsen. Die jury reikte in eerdere jaren de Frans de Witprijs uit. Dit jaar is die prijs er op verzoek van de kunstenaars zelf niet. Ze kozen ervoor om niet één winnaar te laten kiezen, maar de jury bij de opening te laten reflecteren op alle werken.

De opening van ‘She Said‘ werd afgesloten met het tekenen van een oproep aan de gemeente Leiden voor meer vrouwelijke beeltenissen in de stad. Hedy d’Ancona zette als eerste haar handtekening. Cultuurwethouder Yvonne van Delft vindt de oproep sympathiek, maar gaf direct al aan dat er binnen haar cultuurportefeuille geen geld voor beschikbaar is.

 

Cultuur Leiden Politiek Beelden in Leiden 2024