Verbeelding van invloedrijke vrouwen in Beelden in Leiden editie 2024

Veel standbeelden in de stad zijn gewijd aan invloedrijke mannen. Beelden van of over vrouwen zie je heel wat minder vaak. Beelden in Leiden, de jaarlijks terugkerende tentoonstelling van sculpturen op de Hooglandse Kerkgracht, stelt dit verschijnsel ter discussie met de editie 2024 ‘She Said’. Niet met beroemde vrouwen op sokkels, maar met sculpturen die geïnspireerd zijn op vrouwen. Henriëtte van der Linden en Lieneke Hulshof vertellen in Sleutelstad Cultuur over de tentoonstelling die deze zomer te bekijken is en over wat ze ermee willen zeggen.

“Het begon allemaal met een gerucht uit 1987 dat er een standbeeld zou moeten komen over Ada van Holland, een belangrijke vrouw uit de 12e eeuw. Nergens kan ik terugvinden waarom dat plan niet is doorgegaan”, vertelt Van der Linden, directeur van de stichting Beelden in Leiden. “Niemand die het weet – als iemand van de luisteraars zich herinnert wat er gebeurde, toentertijd, dan houd ik me aanbevolen. Maar de brief die daarover ging was voor mij het startpunt van mijn plan”, legt Hulshof uit. Zij is door de stichting uitgenodigd om de tentoonstelling voor dit jaar samen te stellen. “Als curator wilde ik de vraag stellen hoe we waardevolle verhalen van levens kunnen vertellen zonder te vervallen in plat heldendom.”

Kleren
Alle beelden voor Beelden in Leiden worden gemaakt door kunstenaars die nog niet eerder een sculptuur voor in de buitenlucht hebben gemaakt. De kunstenaars van dit jaar kozen alle zes voor andere inspiratiebronnen. Kunstenaar Caz Egelie maakte alsnog een beeld voor Ada van Holland, op de plek waar men al in 1987 een standbeeld had bedacht. “Het bestaat uit de mallen waarmee een standbeeld gemaakt zou kunnen worden”, vertelt Hulshof. “Eigenlijk is het beeld er dus nog steeds niet, alleen de huls ervan. En in de kistjes die erom heen staan zie je stoffen terug die gebruikt zouden kunnen worden voor de kleding van het beeld. Je ziet toch vaak dat mensen bij een feest een standbeeld kleren aantrekken? Daar verwijzen de kistjes naar.”

Sokkel
Een andere sculptuur is geïnspireerd op Alexine Tinne, een fotografe uit de 19e eeuw. Op haar ontdekkingsreizen naar Egypte nam zij een enorm gevolg mee: kamelen, honden, boeken, tenten, kratten met eieren en kippen, karabijnen, bedden met matrassen. Kunstenares Micky Yang heeft deze objecten op de Hooglandse Kerkgracht neergezet en wil daarmee het gesprek aanzwengelen over kolonialisme, identiteit en feminisme. Ook de andere kunstenaars prikkelen met hun werken de verbeelding en roepen vragen op. Geen verering van een individu op een sokkel dus, maar beelden die tot nadenken stemmen.

Financiering
Van der Linden vertelt hoe Beelden in Leiden altijd een jonge kunstenaar de opdracht geeft om als curator op te treden en nieuwe kunstenaars aan te zoeken. “Zo’n proces kost tijd”, legt Van der Linden uit, “en vergt dus een structurele financiering. Je moet al in de zomer beginnen voor de tentoonstelling van volgend jaar. Dan kun je niet wachten tot in januari duidelijk wordt of je geld krijgt of niet. We doen een dringend beroep op bedrijven in de Leidse regio om ons te sponsoren en zo deze tentoonstelling mogelijk te blijven maken die jonge kunstenaars een kans geeft. Het is gebleken dat Beelden in Leiden vaak bepalend is voor hun verdere loopbaan.”

Beelden in Leiden is tot 4 augustus 2024 te zien aan de Hooglandse Kerkgracht.

Cultuur Leiden