Geesbert van Barneveld ontvangt postuum Yad Vashem-onderscheiding

De Wassenaarse verzetsheld Geesbert van Barneveld heeft vorige week postuum de Yad Vashem-onderscheiding gekregen. Daardoor wordt zijn naam, zoals een Joods gezegde luidt, nooit meer vergeten. De Yad Vashem-onderscheiding, Rechtvaardigen onder de Volkeren, wordt uitgereikt aan niet-Joden voor hun hulp aan Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Van Barneveld was bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werkzaam als gemeenteontvanger van de gemeente Wassenaar. Deze uitzonderlijke onderscheiding werd woensdag 19 juni postuum uitgereikt aan Geesbert van Barneveld tijdens een zeer indrukwekkende bijeenkomst in Raadhuis De Paauw.

Een dochter van deze heldhaftige redder van heel wat Joodse vervolgden mocht, samen met twee kleinkinderen, de medaille en oorkonde in ontvangst nemen. De naam van verzetsstrijder Geesbert van Barneveld wordt bijgeschreven in de Hal van de Namen bij het Instituut Yad Vashem in Jerusalem, Israël.

Voedselbonnen
Geesbert van Barneveld hield kantoor in de kamer waar nu het Gemeentearchief huist. Hij was een actief verzetsstrijder die onder andere persoonsbewijzen en voedselbonnen vervalste, onderduikers financieel ondersteunde en iedere zondag Joodse dorpsgenoten naar veilige onderduikadressen elders in het land bracht . “Niet veel mensen gingen tegen de stroom in. Geesbert wel”, vertelde David Simon, voorzitter van de Stichting Vrienden van Yad Vashem Nederland en tevens ceremoniemeester van de bijeenkomst.

Uitreiking
“Het verhaal van Geesbert heeft mijn hart geraakt”, zei de Ambassadeur van Israël die de Yad Vashem-medaille en oorkonde officieel uitreikte aan mevrouw Loes van Barneveld en twee kleinkinderen. Loes is een van de drie kinderen van de dappere Geesbert die volgens zeggen ‘net zoveel van zijn land hield als van zijn gezin’. Naast Dirk en Loes was ook Guus een kind van Geesbert.

Leendert de Lange, burgemeester van Wassenaar, David Simon, voorzitter van de Stichting Vrienden van Yad Vashem Nederland, Zijne Excellentie de heer Modi Moshe Ephraim, mevrouw Loes van Barneveld, kleinkinderen Wessel en Julie en Nadine Stemerdink, burgemeester van Voorschoten. Inzet: De Yad Vashem-medaille. (Foto: Patrick Kop)

Peter Knijnenburg
“Tot 2015 had ik geen weet van het bestaan van Geesbert van Barneveld”, aldus Peter Knijnenburg die het onderzoek deed om de aanvraag voor de onderscheiding in te kunnen dienen. “Tot ik zijn zoon Guus ontmoette. Van hem kreeg ik het boek ‘Altijd Oorlog’ dat het verhaal vertelt over zijn vader, Geesbert. Het bleek dat deze moedige ambtenaar in de oorlog ‘oneervol werd ontslagen’ door de Duitse autoriteiten. Hij werd na de oorlog gerehabiliteerd en er werd toegezegd dat er een straatnaam naar hem zou worden vernoemd, maar dat gebeurde toen niet. Een paar jaar geleden is het park tegenover ons gemeentekantoor alsnog omgedoopt tot het Geesbert van Barneveld-park. Helaas kon Guus daar niet meer bij zijn.’ Vervolgens kwam Peter in contact met Loes en nam hij het initiatief om de Yad Vashem-onderscheiding aan te vragen.

Verraad
“Ik besef maar al te goed dat er gedurende de oorlog een ‘foute’ burgemeester in mijn huidige werkkamer werkte. Dat doet mij veel”, vertelde burgemeester De Lange in een eveneens indrukwekkende toespraak. “Er wordt dan ook gedacht dat deze NSB-burgemeester Geesbert heeft verraden. Hij was op weg om Elly van Esso, een Joodse dorpsgenoot, naar een onderduikadres te brengen. Ze werden beiden gearresteerd in de trein op weg naar Haarlem.”

Opdat wij nooit vergeten
Tijdens de bijeenkomst, met een muzikaal intermezzo waarin de muziek van de vervolgde en in de Tweede Wereldoorlog vermoorde Joodse componist Dick Kattenburg werd gespeeld door twee violisten, werd de naam van Geesbert van Barneveld meerdere keren genoemd. “Deze dappere man met lef en moed, betaalde de hoogste prijs voor zijn verzetsdaden, namelijk zijn leven. Laten wij de verhalen en zijn naam blijven vertellen en uitspreken. Opdat wij nooit vergeten.”

Maatschappij Wassenaar