Verbod op doden eendagshaantjes komt eraan

Vanaf 2026 wordt een deel van de zogenoemde eendagshaantjes niet meer gedood als ze net uit het ei zijn gekomen. Dat doden gebeurt al jaren, omdat de dieren geen eieren leggen en daarom voor pluimveehouders economisch niet interessant zijn. Minister Wiersma van Landbouw schreef deze week aan de Tweede Kamer dat ze aan een verbod werkt.

Dat is niet alleen goed nieuws voor de zes tot zeven miljoen eendagshaantjes die jaarlijks worden gedood, maar ook voor het Leidse bedrijf In Ovo. Dat ontwikkelde in de afgelopen dertien jaar een methode om het geslacht van een embryo halverwege het broedproces vast te stellen door een soort ‘vruchtwaterpunctie’ te doen. Er wordt een klein gaatje in het ei gemaakt, waarna een heel klein beetje vloeistof wordt geanalyseerd. Het gaatje wordt meteen weer afgesloten.

In Ovo begon als start-up van de Leidse studenten Wouter Bruins en Wil Stutterheim en groeide uit tot een serieuze speler in deze markt. In 2023 werd een lening afgesloten van veertig miljoen euro om de verdere groei te bekostigen. Per uur kunnen de machines van In Ovo nu vierduizend eieren ‘sexen’, oftewel het geslacht bepalen.

Anouk ter Laak is sinds een half jaar directeur van In Ovo en daarmee opvolger van Wouter Bruins die het bedrijf in 2013 als student begon, samen met mede-student Wil Stutterheim.

Tafeleieren
Bij de haantjes die vanaf volgend jaar niet meer uitgebroed worden, gaat het om zogenoemde ’tafeleieren’. Dat zijn eieren die rechtstreeks worden geconsumeerd. Het verbod geldt vooralsnog niet voor eieren die worden gebruikt in de industrie en terechtkomen in koekjes of shampoo. De tafeleieren die na het verbod in de winkels liggen, krijgen het keurmerk ZED (Zonder Eendagshaantjes Doden) en ze worden wel iets duurder: volgens een berekening van Wageningen University and Research is de kostprijs voor pluimveehouders 1,15 cent per ei hoger.

Wiersma heeft over het verbod afspraken gemaakt met de pluimveesector en de Dierenbescherming. Er is al jaren discussie over de praktijk waarbij haankuikens al één dag nadat ze ter wereld zijn gekomen worden gedood. Wiersma’s voorganger Adema had de sector al aangezet om daar werk van te maken, en dreigde zelfs met een verbod op het doden van eendagshaantjes.

Diervoederindustrie
In Ovo werkt ondertussen aan de verdere ontwikkeling van de techniek. De eieren waar een haantje in groeit, worden nu geleverd aan de diervoederindustrie. Ze zijn niet geschikt voor menselijke consumptie. Een doel is om nog veel eerder in het broedproces te kunnen bepalen wat het geslacht is, zodat de eieren gewoon op de markt kunnen komen.

Duurzaamheid Leiden Maatschappij