Noodkreet over groeiend tekort aan atelierruimte in Leiden

De Leidse beeldend kunstenaar Jos Agasi luidt de noodklok over het gebrek aan atelieruimte in de stad. Om zijn oproep kracht bij te zetten stuurde hij deze week een lijvige notitie naar de gemeenteraad en aan cultuurwethouder Yvonne van Delft.

In het pand Oude Vest / Hazewindsteeg / Caeciliastraat, door Agasi broedplaats De Hazewind genoemd, werken meer dan dertig makers, waaronder Agasi zelf. “Met kunst en een educatieve programmering leveren zij in Leiden een waardevolle meerwaarde aan de samenleving en de stedelijke economie”, schrijft de kunstenaar in zijn document.

Agasi: “Door sluiting van meerdere (tijdelijke) broedplaatsen in Leiden, is de behoefte aan betaalbare ruimte voor nieuwe en gevestigde makers gegroeid. Die urgentie wordt ook onderschreven door de gemeente en de wethouder Cultuur, maar in de uitvoering worden echter geen oplossingen geboden.” Ondertussen groeit het tekort aan plekken voor kunstenaars. De Kaasmarktschool is langdurig dicht voor een grote renovatie, de Makerscentrale aan de Langegracht sluit per oktober dit jaar en ook het makershuis van Theater Ins Blau dat een tijdelijk onderkomen had in de oude brandweerkazerne is alweer opgeheven.

Broedplaats De Hazewind biedt volgens Agasi goede kansen om het tekort op te lossen. “Maar de huidige condities – antikraak, onzekerheid, beperkte zeggenschap – staan verdere ontwikkeling in de weg. Daardoor dreigen zorgelijk veel ateliers te verdwijnen.”

De Leidenaar wijst er in zijn notitie op dat er al vanaf 2020 makers in de broedplaats zitten. “De constructie is die van antikraak met een leegstandsbeheerder. Die int huur van de makers en de gemeente betaalt ze om het beheer te doen. De prijzen van de leegstandbeheerders stijgen, de condities voor makers zijn niet goed.” Agasi snapt dan ook niet dat de gemeente met dergelijke partijen blijft samenwerken, terwijl de gebruikers geen huurrechten hebben en in onzekerheid blijven zitten. “Daardoor kunnen de makers ook niet in het pand investeren, zelfs al zien ze mogelijkheden om hier iets moois van te maken.”

De gemeente Leiden heeft zelf ook een plan voor de gebouwen aan de Hazewindsteeg. Onder andere de Muziekschool van BplusC zou er ondergebracht moeten worden. In oktober bleek dat het oorspronkelijke plan fors moet worden afgewaardeerd, omdat de kosten anders gierend uit de klauwen lopen.

Eerder deze maand stuurde cultuurwethouder Van Delft een inventarisatie naar de gemeenteraad van alle makersplekken die de stad telt. Voor het in stand houden en uitbreiden van het aantal plekken, verwijst ze naar de volgende collegeperiode. Die begint na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2026. Zelf zal de daar niet meer bij zijn. Ze heeft eerder al aangegeven na de verkiezingen niet meer beschikbaar te zijn.

Cultuur Leiden Politiek Cultuurhuis