Otto Jelsma over afscheid, ambities en het mbo als knooppunt

Na ruim negentien jaar in het middelbaar beroepsonderwijs neemt Otto Jelsma dit najaar afscheid als voorzitter van het College van Bestuur van mboRijnland. In het Sleutelstadprogramma Kennismakers blikte hij terug op wat er veranderde, wat er is bereikt, en wat er volgens hem nodig is voor de toekomst van het beroepsonderwijs.

Als kind wilde Otto Jelsma boswachter worden. “Ik was altijd buiten”, zo vertelt hij. “Ik dacht: ik wil iets met natuur doen.” Uiteindelijk werd het iets anders: bewegingswetenschappen met een specialisatie in leerpsychologie, en later een loopbaan die uitmondde in bijna twee decennia onderwijskundig leiderschap. “Onderwijs is per definitie betekenisvol”, zegt hij. “Maar dat geldt voor het mbo misschien nog wel het meest. Zonder middelbaar beroepsonderwijs staat de samenleving gewoon stil.”

Keuzestress
Met een steeds breder aanbod aan opleidingen ziet hij het belang van structuur én vrijheid voor studenten. “Als je het mij vraagt zijn er eigenlijk te veel opleidingen. Dat kan leiden tot keuzestress.” Bij mboRijnland is daarom ingezet op een flexibele modulaire opbouw: studenten kunnen verdiepen, verbreden of versnellen, en worden begeleid bij het maken van keuzes die bij hen passen.

Verbinding
Jelsma is trots op hoe mboRijnland zich als opleidingsinstituut, maar vooral ook als maatschappelijke speler ontwikkelde. Hij wijst op samenwerkingen als ‘Leren met de Stad’, het ‘Leiden Education Fieldlab’ (LEF) en initiatieven binnen het Leiden Bio Science Park en PLNT Leiden. “We proberen de verbinding te zoeken met alles wat er in de stad speelt. Het echte leren gebeurt ook buiten de school, bij bedrijven en instellingen.” In zijn ogen is het mbo geen gesloten bastion meer, maar een knooppunt in een open, lerend netwerk.

Taal
Als het gaat om de toekomst, noemt hij onder andere de energietransitie en digitalisering als belangrijke maatschappelijke uitdagingen. Zijn grootste zorg? “Taal. Hoe zorgen we ervoor dat jongeren voldoende taalvaardig zijn om mee te kunnen doen? Dat begint thuis, maar gaat dwars door het hele onderwijs heen.”

Visie
Voor de nieuwe generatie schoolleiders en bestuurders heeft Jelsma een heldere boodschap: “Heb een visie, blijf koersvast en doe het samen. Je moet het met elkaar doen. Onderwijs is allang niet meer iets wat je alleen binnen de schoolmuren organiseert.”

Kennismakers is een programma op Sleutelstad.nl over wetenschap, onderzoek en onderwijs. Elke dinsdagavond van 19.00-21.00 uur. Ideeën, tips? Mail ons op kennismakers@sleutelstad.nl.

Interview Leiden Wetenschap