Mysterieuze installaties in Leidse bomen blijken eDNA citizen science

Leiden, 1 augustus 2025 om 14:16 uur door Fien Claassen

In verschillende bomen in Leiden zijn de afgelopen weken kleine onderzoeksinstallaties opgehangen. Wie de QR-code scant, ontdekt dat ze deel uitmaken van eDNA citizen science: een initiatief van de Universiteit Leiden om met DNA de lokale plant- en diersoorten in kaart te brengen. De verzamelde informatie wordt ook gebruikt bij stedelijke planvorming, bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van de Tweede Groene Ring rondom de stad.

Het project is opgezet door milieuwetenschappers van de universiteit, onder leiding van Dr. Kat Stewart. De apparaten maken gebruik van ‘environmental DNA‘ (eDNA), waarin kleine sporen worden onderzocht die dieren, planten en andere organismen achterlaten in water, bodem of lucht. De sporen zijn niet met het blote oog te zien, maar door eDNA kunnen onderzoekers de sporen toch analyseren en planten en dieren identificeren.

Meedoen
De objecten in de bomen zijn bedoeld om voorbijgangers nieuwsgierig te maken en te betrekken bij het onderzoeksproject. Wie een meetinstrument in een boom tegenkomt, kan via de QR-code direct meer te weten komen over het project. Inwoners van Leiden kunnen zich per mail aanmelden om mee te doen door een gratis eDNA-samplingkit aan te vragen. Door de monsters terug te sturen naar de Universiteit Leiden, krijgt het onderzoeksteam van Stewart meer inzicht in de biodiversiteit van het gebied. Je hebt geen wetenschappelijke achtergrond nodig om monsters af te nemen. “Nieuwsgierigheid is voldoende”, aldus de initiatiefnemers.