Hakketak, Francine sprak... Renzo Candido en Marta Klement, de makers van MAKERS

Om het boek ‘MAKERS’ te verwoorden dat afgelopen zondag tussen veel toeschouwers én aanwezige ‘MAKER’s gelanceerd werd in de Leidse Lente aan de Haagweg 4, citeer ik gewoon de woorden van de bedenker ervan: Renzo Candido.

Makers is een project van Renzo Candido en Marta Klement. Makers brengt 53 Leidse creatieven in beeld, Mensen die iets betekenen voor de stad. Professionals die iets toevoegen. Van kunstenaars tot denkers. Van idealisten tot ambachtslui.

Het boek Makers brengt deze mensen in beeld met een pakkende fotoreportage. De makers vertellen waarom ze doen wat ze doen, dit vanuit de passie voor hun vak, talent of ambacht. Makers is een uniek, meer dan 100 pagina’s tellend fotoboek, prachtig vormgegeven door Marta Klement.

Via crowdfunding werd binnen 100 dagen het benodigde geld bij elkaar gebracht. Renzo en Marta houden aan dat mooie bedrag zelf geen euro over. Boeken laten drukken is nu eenmaal prijzig. Zij deden het puur uit liefde voor Leiden!

Er was al eerder een boek met gefotografeerde mede-stadsgenoten uitgekomen. Met de naam Kleurmakers. Dat boek vroeg als het ware om een vervolg maar deze keer wilde Renzo bruggen slaan, mensen met elkaar verbinden. Het lukte hem de unieke serie te maken. Het grote verschil met Kleurmakers is dat Kleurmakers puur een fotoboek is. Deze opvolger heeft tekst, de makers vertellen in eigen woorden wat ze doen, er zitten mooie verhalen tussen. Dus koop dat boek!

Wie zijn Renzo en Marta?
Ze zijn om te beginnen geen stel. Mocht ik je op dat idee gebracht hebben door hen telkens in een adem te noemen. Marta is zelf een van de eerste Makers in het boek. Direct nadat ze door Renzo was gefotografeerd, begon ze mee te denken over zijn idee om met de foto’s een tweede boek te creëren. Niet zo vreemd als je bedenkt dat haar overgrootvader al in 1903 een fotostudio had onder de naam Atelier Lukes. Marta’s vader werkt al sinds de jaren ‘90 in de drukkerij waar Marta vertegenwoordigster van is en dus het boek ook liet drukken. Wat wel bijzonder is, is dat Marta het oorspronkelijke gedachtegoed van haar familie voortzette. In Leiden, in haar eigen ‘Atelier Lukes’ een bedrijf dat fotografie, strak grafisch ontwerp, illustraties en heldere beelden voor jouw marketing en branding strategie, online en offline kan verzorgen.

Héél bijzonder!
Wellicht las je snel door de vorige alinea heen. Maar dat ga je vast en zeker nogmaals rustiger doen als ik je laat weten dat Marta’s overgrootvader een Tsjech was en Marta ook. Het begon allemaal met soldaten fotograferen tijdens de eerste wereldoorlog in het dorpje Vysoke Myto. De drukkerij waar Marta’s vader werkt en zij de westerse promotie voor doet is de super hi-tec drukkerij HRG met 140 werknemers, offset drukpersen en digitale printers in een klein naburig stadje Litomysl

Marta vertrok als bakvisje naar Praag. Ze studeerde daar en begon daarna een klein cafeetje annex grafische studio in haar geboortedorp Vysoke Myto. Ze was actief in politiek en had rond haar 20e haar zaakjes prima op orde. Huisje-Boompje-Mannetje-Bedrijf. En toen sloeg de twijfel toe. Ze nam een sabbatical, kwam in Nederland terecht, werd smoorverliefd op Leiden, stopte met al haar verplichtingen in Tsjechië, inclusief partner, en verhuisde haar bedrijf naar hier. Inmiddels voelt ze zich hier al bijna vijf jaar helemaal thuis tussen haar eigen werknemers en in haar eigen huisje in de omgeving van de Hooglandse Kerk.

En Renzo?
De bedenker van eerst Kleurmakers en het vervolg Makers heeft een lekker Leids verhaal. Geboren en getogen binnen de singels en net weg uit de Drie Octoberstraat naar een van de nieuwbouwprojecten alhier met zijn gezin met twee kinderen. Dat vindt hij wel weer een spannende tijd, zo’n ander gedeelte van de stad leren kennen. Hij wist al jong wat hij wilde en heeft dat ook bereikt. Renzo kijkt de hele dag voor diverse opdrachtgevers en eigen werk door lenzen van camera’s en fototoestellen. Hij richt aandacht liever op anderen dan zichzelf. Hij is blij met de samenwerking met Marta voor het boek en raakte een beetje geëmotioneerd toen hij vorige week de dozen met boeken uit Tsjechië ontving en zag hoeveel zorg en vooral liefde voor het project Marta erin gestoken had om samen met haar familie het eindresultaat zo prachtig voor elkaar te krijgen.

Leiden plus-min, de meningen van Renzo en Marta
“Vooral een mooie stad is Leiden,” volgens Renzo, “Met veel feesten, toffe mensen, adresjes om lekker te eten of gezellig koffie te drinken maar vooral rustig wonen en werken,” vult Marta aan. Onze stad – die vijf jaar geleden nog niet voor deze Tsjechische bestond – voelt voor haar 100% als een veilig thuis. Echt negatieve zaken over Leiden, buiten nog iets te veel zwerfvuil, weet het creatieve tweetal niet te noemen.

Leiden-Praag-Genua
“Dan stap ik, net zoals Ilja Leonard Pfeiffer deed, op de fiets richting Genua,” is het antwoord van Renzo op mijn vraag waar hij naartoe zou verhuizen als Leiden verdween. Marta moet er niet aan denken nu ze haar Atelier Lukes hier zo lekker kan bestieren maar als het echt niet anders kon verruilde ze Leiden weer voor het waanzinnig mooie Praag.

Motto of filosofie?
Renzo heeft geen motto’s en leeft lekker nuchter, geen enkel mantra of filosofie is het zijne, hij vindt zoiets zelfs nogal cliché. Op vrouwen op hakken let hij niet zo, maar draag je All-Stars, dan vindt hij je wel tof! Marta houdt wel van een beetje voetenwerk. Zowel in haar gedachten als in het echt. Kende je de uitdrukking ‘Live is not waiting for the storm to pass…’ It’s about learning to dance in the rain‘ al? Dat is het levensmotto van deze mooie Tsjeidse om haar zo maar eens te noemen. Een prachtig gezegde juist van dézé vrouw die binnen vijf jaar bewees dat je op zowel All Stars… jaja… als op pumps onder je LBD-tje, ze heeft en draagt ze beiden, gewoon totaal overnieuw kunt beginnen in een heel ander land.

Nooit meer stoppen…
Zowel over Renzo als over Marta kun je uren doorpraten. Zij zijn beiden enorme talenten die hun krachten recent dus letterlijk en figuurlijk bundelden door een prachtige boek uit te geven waarin ze nog 52 anderen met de credits ‘MAKER’ – die zij zelf zo verdienen – laten schuiven.

Donderdag 3 september zijn Renzo en Marta de eerste Hakketakjes die gelijktijdig online hier op Sleutelstad staan én in de radiostudio van Sleutelstad FM aan Melle Tuik en mij live alles over hun passies, liefde voor Leiden en over hoe het boek tot stand kwam komen vertellen.

Hieronder alle linkjes met betrekking tot Renzo Candido en Marta Klement en heb je vragen? Stel die dan donderdagavond aan hen tussen 21.00 en 23.00 uur via de Hakketak Facebookpagina.

Renzo Candido: www.renzocandido.nl
Renzo Candido Makers: www.renzocandido.nl/makers

Marta Klement: nl.linkedin.com/pub/marta-klement/50/a00/609
Atelier Lukes www.atelierlukes.com
Marta Klement op Twitter: www.twitter.com/martaklement
Atelier Lukes op Facebook: www.facebook.com/pages/Atelier-Lukes

 

Hakketak Leiden Hakketak