Medische techniek in opmars

Zonder techniek is de moderne gezondheidszorg ondenkbaar. In een ziekenhuis staan vandaag de dag meer apparaten dan bedden. Gelukkig maar, want talloze mensenlevens zijn ermee gered. De tentoonstelling Medische techniek in opmars in het Museum Boerhaave, is een ode aan deze apparatuur en toont de ontwikkelingen van de afgelopen honderdvijftig jaar. In die periode is zoveel technische kennis verworven en toegepast in medische apparatuur, dat wat vroeger ondenkbaar was, nu mogelijk is geworden. Niemand kijkt meer op van een ingrijpende operatie als bijvoorbeeld de implantatie van een pacemaker. De patiënt hoeft dikwijls nauwelijks opengemaakt te worden en binnen de kortste keren zit hij al weer thuis.

Drie categorieën medische techniek krijgen bij deze tentoonstelling bijzondere aandacht. Allereerst de beeldvormende techniek, waarvan de geschiedenis in 1895 begint met de ontdekking van de röntgenstralen. Nog steeds actueel, want ondanks allerlei hypermoderne typen van scanning heeft de röntgenfoto zich aardig weten te handhaven. Dan is er de geneeskunde van de vervangende organen zoals het kunsthart of de heupprothese. Ten slotte heeft ook de laboratoriumtechniek een enorme ontwikkeling ondergaan: van een simpel urinetestje tot de meest ingewikkelde tests, waarbij het DNA kan worden vastgesteld of een complete apotheek aan chemische stoffen in een lichaam kan worden teruggevonden.

De topvoorwerpen van de tentoonstelling zijn stuk voor stuk bijzondere apparaten door hun positie in de geschiedenis van de geneeskunde. Zo heeft de ijzeren long in de jaren vijftig talloze poliopatiënten in leven gehouden. En de allereerste kunstnier, bedacht en ontwikkeld door de Nederlander Willem Kolff, redde in 1945 voor het eerst een nierpatiënte door haar bloed te ontdoen van giftige stoffen.

De voorwerpen van de tentoonstelling zijn fantastische apparaten, bijna gemechaniseerde helden. Toch boezemen ze soms ook angst in. Angst voor ongewenste informatie over een slechte afloop van een ziekteproces. Anderzijds ook angst voor het onbekende: wie weet neemt de techniek een loopje met de mens à la Dokter Frankenstein.

De tentoonstelling is te zien in het Museum Boerhaave van 13 oktober t/m 25 maart 2007 Lange St. Agnietenstraat 10 2312 WC Leiden

Leiden boerhaave