Leidse bedrijvigheid: werkende vrouwen (1500- 1815)

Werkende vrouwen ten tijde van de Nederlandse Republiek vormen het onderwerp van de donateursavond van de Dirk van Eck-Stichting. Ook wordt het nieuwe Jaarboek der economische en sociale Geschiedenis van Leiden en Omstreken gepresenteerd. Het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) uit Amsterdam doet, onder andere in Leidse archieven, onderzoek naar werkende vrouwen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, werkten gehuwde vrouwen in de vroegmoderne tijd wel degelijk. Maar hun werk komt vaak niet in de officiële registraties naar voren omdat getrouwde vrouwen als handelingsonbekwaam achter hun man schuilgingen. En ook de arbeid van andere groepen vrouwen, ongetrouwd of weduwe, blijft vaak onbelicht.

Uniek

Buitenlandse reizigers die de Nederlandse Republiek aandeden verbaasden zich over de zelfstandige, actieve onderneemsters die voor eigen rekening hun zaken bestierden. Het lijkt erop dat de unieke positie van de Republiek ook tot uiting kwam in de positie van werkende vrouwen. Tot dusverre is dit beeld nooit systematisch onderzocht. Uit het onderzoek van het IISG blijkt bijvoorbeeld dat enkele stereotiepe beelden over het werk in de Leidse textielnijverheid grondig moeten worden herzien. Zo waren lang niet alle spinners in vroegmodern Leiden vrouwen, noch was het werk dat getrouwde vrouwen deden altijd onbetaald in dienst van hun echtgenoot.

Programma

Op de donateursavond van de Dirk van Eck-Stichting belichten onderzoeksters van het IISG, onder andere aan de hand van beeldmateriaal, de arbeid van de vrouwen in de Leidse textielnijverheid, maar ook de vrouwen die werkten als brouwsters en bediensters, en de vrouwen op de Leidse voedselmarkten. Wie waren deze vrouwen en hoe kwam het dat zij in deze beroepen werkten? De avond wordt gehouden in Tuinzaal de Burcht, Burgsteeg 14 te Leiden en is voor iedereen gratis toegankelijk.

Stichting

In 1987 is de Dirk van Eck-stichting opgericht. De stichting stelt zich ten doel om de sociaal-economische geschiedenis van Leiden te bestuderen en de resultaten daarvan in boek, beeld en geluid te publiceren. Sinds 1989 geeft de stichting een Jaarboek uit met artikelen die een licht werpen op de woon-, werk- en leefomstandigheden en de emancipatiestrijd van arbeiders en vrouwen. Ook wordt aandacht besteed aan het doen en laten van de bestuurlijke- en industriële elite van de stad. Via haar werkgroep LAVA heeft de stichting eveneens bekendheid als producent en uitgever van een videoserie (tegenwoordig ook op DVD verkrijgbaar).

Leiden