Deel dit bericht!  

Museum Boerhaave ontdekt zeer zeldzame microscoop in poppenhuis-collectie

Nederland heeft er een Leeuwenhoek-microscoop bij. Onderzoek van Museum Boerhaave heeft uitgewezen dat een onooglijk zeventiende-eeuws instrumentje uit een Britse collectie zilveren poppenhuisattributen – altijd beschouwd als ‘vreemde eend in de bijt’ – in werkelijkheid een authentieke microscoop is zoals de Delftse lakenhandelaar Antoni van Leeuwenhoek ze in de Gouden Eeuw maakte. Deze zijn zeer zeldzaam en meestal van messing. Het nieuwe exemplaar is verworven door Planetarium Zuylenburgh in Oud-Zuilen.

[soundcloud url=”https://api.soundcloud.com/tracks/207273001″ params=”auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false&visual=true” width=”100%” height=”450″ iframe=”true” /]

Directeur Van Delft van Museum Boerhaave over de ontdekte Leeuwenhoek-microscoop.

Zijn systematische en uitgebreide reeksen van waarnemingen maken hem tot de grondlegger van de microbiologie. ‘Leeuwenhoekjes’ haalden vergrotingen tot wel 270 keer, aanzienlijk meer dan de samengestelde microscopen (voorzien van meerdere lenzen) uit zijn tijd. Dit gaf hem een voorsprong op andere onderzoekers. Antoni van Leeuwenhoek, autodidact, publiceerde zijn grensverleggende waarnemingen in het toptijdschrift van toen: de Philosophical Transactions van de Engelse Royal Society. De nu ontdekte microscoop vergroot 248 keer. Daarmee is het de op één na krachtigste die bewaard is gebleven.

Restaurator Auke Gerrits deed het authenticiteitsonderzoek naar de zilveren Leeuwenhoek-microscoop.

De nu geïdentificeerde Leeuwenhoek brengt het aantal wereldwijd bewaard gebleven exemplaren op elf – Museum Boerhaave heeft er vier. Om na te gaan of het zilveren instrument daadwerkelijk een echte Leeuwenhoek is, heeft Museum Boerhaave dit exemplaar in zijn restauratieatelier vergeleken met vijf Leeuwenhoekjes van onverdachte herkomst. Ze waren afkomstig uit de eigen Leidse collectie en die van het Utrechts Universiteitsmuseum. Dit materiaal-technische en optische onderzoek had als uitkomst dat het nieuwe zilveren exemplaar authentiek is.

De nieuwe Leeuwenhoek wordt op dinsdag 2 juni in Museum Boerhaave officieel aan het publiek gepresenteerd en zal daar gedurende zes weken te zien zijn. Om 16.30 uur wordt de onthulling ingeleid door een publiekslezing van dr. Huib Zuidervaart, verbonden als wetenschapshistoricus aan het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis in Den Haag. Vervolgens geeft Tiemen Cocquyt, conservator van Museum Boerhaave, een toelichting op het door hem gecoördineerde onderzoek naar de authenticiteit van de zilveren Leeuwenhoek en recente winnaar van de NWO-onderzoekbeurs.